شکست تابوی انتخابات الکترونیکی

پنجمین دوره انتخابات شوایاری‌های شهر تهران علاوه بر مزیت‌های متعدد یک دستاورد خیلی مهم برای نظام و حاکمیت به دنبال داشت، برگزاری تمام فرآیند رای‌گیری به صورت الکترونیکی در تمامی شعبات رای گیری نکته‌ای بود که برای اولین بار در کلان شهرتهران به عنوان پایتخت ایران اتفاق افتاد، هر چند در انتخابات گذشته ریاست‌جمهوری و شوراها، این طرح به صورت پایلوت در برخی شعبات به اجرا درآمد اما اینکه تمامی شعبات اخذ رای به صورت مکانیزه و الکترونیکی انتخابات را برگزار کنند، اقدام نو و در خور توجه بود که مجموعه مدیریت شهری به خوبی این ظرفیت را نمایان ساخت و به خوبی از پس آن بر آمده است.

انتخابات الکترونیکی امروزه شیوه‌ای مرسوم و رایج در کشورهای توسعه یافته است و کشورهایی همچون عراق و افغانستان هم با سابقه‌ای بسیار کمتر در توسعه سیاسی نسبت به کشورمان در حال تدارک انتخابات الکترونیک هستند، در انتخابات الکترونیک که به صورت اینترنتی و افلاین برگزار می شود رای‌دهی به صورت دستی و شمارش آرا به صورت دستی حذف و پروسه ثبت رای و شمارش آرا به صورت الکترونیک انجام می‌شود، تجربه‌ای که در انتخابات شورایاری با موفقیت به اجرا درآمد و می‌تواند در انتخابات‌های آینده به صورت جدی و کامل درتمام کشورمان اجرا شود، البته این دو شیوه تفاوت‌هایی نیز دارند اما به نظر می‌رسد مقدمات انتخابات الکترونیک به صورت آف لاین در کشور مهیاست.

رهبرمعظم انقلاب در اهمیت صندوق رای و صیانت از آرای مردم صندوق رای را به ناموس ملت تعبیر کردند، از این رو هر پاقدامی که باعث صیانت و پاسداری از رای مردم در انتخابات شود، باید در دستور کار عوامل اجرایی و نظارتی قرار گیرد.

فرآیند انتخابات الکترونیک به گونه‌ای طراحی می‌شود که نه تنها باعث تسهیل فرآیندهای رای دهی، صرفه‌جویی در وقت و زمان رای دهی و شمارش آرا، جلوگیری از تقلب و دست بردن در آرا و … می‌شود، بلکه سلامت انتخابات را نیز بیشتر از گذشته و شکل سنتی آن تضمین می‌کند، چه آنکه با توجه به اینکه یک برگه کاغذی از رای نیز در صندوق محفوظ است در صورت هرگونه ابهام و یا شکایتی، به راحتی صندوق‌ها قابل بازشماری به صورت دستی و راست آزمایی واثبات درستی شمارش است و جای هیچ شبهه‌ای را باقی نمی‌گذارد.

به نظر می رسد به رغم اینکه ایران زیرساخت‌های لازم برای برگزاری انتخابات الکترونیک در قیاس با کشورهایی چون عراق و افغانستان را دارد، اما به دلیل نا آشنایی مسئولان و تصمیم‌گیران انتخابات این پروسه در ایران به تاخیر افتاده است، از این رو حضور حقوقدانان جوان و نخبه در دستگاه‌های اقماری شورای نگهبان مانند پژوهشکده شورای نگهبان می‌توانند مزایاو فرصت‌های انتخابات الکترونیک را به فقها و اعضای شورای نگهبان منتقل انتقال دهند و قطعا اعضای محترم شورای نگهبان در صورت رفع شبهات و دغدغه‌ها ، به منظور صیانت از رای مردم بر انتخابات الکترونیک صحه خواهند گذاشت.

قریب به هفت ماه تا برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان زمان باقی است و تجربه انتخابات شورایاری نشان داد می‌توان این رویه را به سایر انتخابات‌های مهم کشور تعمیم داد، اگر این اتفاق در چند ماه باقیمانده بیفتد، خبر خوشی برای مردم خواهد بود و به افزایش مشارکت و جلب اعتماد بیشتر مردم کمک خواهد کرد، به شرطی که این‌بار نیز در گیر و دار تصویب آن معطل نشود و جامه عمل به خود بپوشاند.

ولی الله شجاع پوریان عضو سابق شورای شهر تهران