گزارش ایلنا از وضعیت نابسامان کارگران قطارشویی مترو؛ لغو مرخصی و کار بدون استراحت تا عدم پرداخت به موقع حقوق

به هرجایی که فکرش را کنید، اعتراض خود را رساندیم، از ثبت شکایت در سامانه ۱۸۸۸ گرفته تا بازرسی مترو اما هیچکدام راه به جایی نبرد.

به گزارش شوراآنلاین، مترو تهران به عنوان یکی از خطرناک‌ترین و نقطه کانونی شیوع کرونا شناخته شده است و کارگران آن این روزها به دلیل الزام ضدعفونی مداوم قطارها پس از شیوع کرونا حجم کاری بیشتری را به دوش می‌کشند، اما برخی از آنها نسبت به شرایط سخت کاری خود گلایه‌هایی دارند. عدم پرداخت بموقع حقوق تا نداشتن حتی یک روز مرخصی در ماه، مهمترین گلایه‌های این کارگران به شرایط سخت کاریشان است.

این در حالی است که رسیدن به حداقل حقوق اولیه کارگری، قانون و وظیفه پیمانکار است و از طرفی شهرداری تهران نیز بیش از دو سال است که دستورالعمل رسیدگی و نظارت بر وضعیت حقوق کارگران را ابلاغ کرده که در چنین شرایطی حسن اجرای این دستورالعمل در ابهام است، آن هم در چنین شرایطی که انتظار می‌رود توجه به سلامت و معیشت کارگران مشغول در  خطوط بیشتر مورد توجه قرار گیرد، اما ظاهرا تعهد به وظایف قانونی در جهت عکس این انتظار پیش می‌رود.

لغو مرخصی به بهانه کمبود نیرو

یکی از کارگران قطارشویی خط ۳ مترو در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره شرایط کار و پرداخت حقوق و مزایای کارگران گفت: ۶ سال است که در مترو تهران کار می‌کنم و در این مدت پیمانکاران مختلفی آمدند و رفتند، اما در دو سال گذشته با پیمانکاری کار می‌کنیم که کار کردن با او شرایط را هر روز برای ما سخت‌تر کرده است. نیروهای خدماتی در این مدت از ۴۸ نفر به ۱۱ نفر رسیده و فشار کاری خیلی بالایی به ما وارد می‌شود، چرا که در گذشته در هر شیفت ۱۳ نفر بودیم، اما اکنون آن تعداد را به دو نفر تقلیل داده‌اند.

او با تاکید بر اینکه این تعدیل نیرو باعث لغو مرخصی‌های به حقشان شده است، ادامه می‌دهد: این شرایط در حالی است که دو ماه هم حقوق دریافت نکرده‌ایم.

او که از پرداخت نامنظم بیمه نیز گله دارد، ادامه می‌دهد: بیمه‌های ما در برخی ماه‌ها رد نشده و در استعلامی که از تامین اجتماعی گرفتم، متوجه شدم، بیمه اسفندماه ۹۸ و خرداد ماه ۹۹ را واریز نکرده‌اند و باعث شده همکارانم در دریافت بیمه بیکاری هم به مشکل بخورند. آن‌هایی که تعدیل نیرو شدند به دلیل پرداخت نشدن بیمه، امکان دریافت بیمه بیکاری را ندارند.

لغو مرخصی‌ها و کار پیوسته نیز موضوع دیگری است که به آن اشاره دارد و در این باره این طور می‌گوید: قبلا ما به صورت شیفتی کار می‌کردیم، اما الان دو ماه است که به صورت ثابت کار می‌کنیم و هر روز باید سرکار حاضر باشیم؛ بدون تعطیلی، بدون استراحت و حاضر شدن سر کار برای ما یک «باید» است. اگر بخواهیم یک روز به هر دلیلی سر کار حاضر نشویم، حتما باید یک جایگزین بگذاریم. با این شرایط ما هیچ جمعه‌ای نداریم و تعطیلات برای ما یک رویا شده است.

پیشنهاد شیفتی کردن را نیز چندبار مطرح کرده‌اند، اما با پیشنهاد آن‌ها موافقت نمی‌شود؛ «کوچکترین اعتراضی هم با تهدید به اخراج مواجه است. مرخصی حق کارگر است و حالا که این حق از ما گرفته می‌شود، حداقل پاداش آن را باید به ما بدهند.»

ماسک را خودمان می‌خریم

او در پاسخ به این سوال که آیا تجهیزات حفاظت فردی برای ضدعفونی در اختیار شما قرار می‌گیرد یا خیر، می‌گوید: چند باری ماسک داده‌اند، اما لباس خاصی در اختیار ما نگذاشتند. ماسک را خودمان تهیه می‌کنیم، کفش هم خودمان خریده‌ایم. من به خاطر مواد ضدعفونی که با آن‌ها سرکار داریم، از ماسک مخصوصی استفاده می‌کنم و هفته‌ای ۳۵ هزار تومان پول دو ماسک می‌دهم، حالا شما فکر کنید، حقوق هم نگیریم، حداقل در این شرایط نباید مشکل تامین ماسک و تجهیزات ضدعفونی را داشته باشیم.

او ادامه می دهد؛ چرا وقتی تعدیل نیرو می‌کنند فقط به جیب خودشان نگاه می‌کنند؟ چرا فشار را به کارگر وارد می‌کنند؟ با دو میلیون و ۸۰۰ که آن هم دو ماه است پرداخت نشده، چطور زندگی را مدیریت کنیم؟ تازه حقوق ماه‌های دیگر هم کامل پرداخت نشده و اینگونه نبوده که حقوق را کامل پرداخت کنند، گاهی در دو تا سه مرحله حقوقم را دریافت کرده‌ام و من همیشه برای اقساط و هزینه زندگی می‌مانم و پول قرض می‌کنم.

از کارگر دیگری درباره شرایط کار در این خط مترو سوال می‌پرسم؛ او در جمع تعدیل نیرویی‌های شرکت است و مدتی است که از کار بیکار شده، درباره شرایط کاری‌اش می‌گوید: ما شیفتی کار می‌کردیم، با کرونا شب‌کار دائم شده بودیم و دو سه ماه بدون هیچ حق و حقوقی باید شب‌ها هم برای ضدعفونی قطارها حاضر می‌شدیم، هیچ اضافه‌کاری هم برای ما در نظر نگرفته بودند. گرچه حقوق عادی ما را هم با تاخیر می‌دادند چه برسد به اضافه کار!

تبعیض بین پرداخت حقوق کارمندان و کارگران شهرداری

او به تبعیض بین استخدامی‌های شهرداری و نیروهای خدماتی معترض است و می‌گوید: فقط از ما کار کشیدند، چطور است که حق و حقوق نیروهای استخدامی مترو به موقع پرداخت می‌شود، اما کارگران پیمانکاری اینطور قطره‌چکانی باید حقوق دریافت کنند؟

از او درباره اعلام نارضایتی اش به مسئولان مترو می‌پرسم، می‌گوید؛ به هرجایی که فکرش را کنید، اعتراض خود را رساندیم، از ثبت شکایت در سامانه ۱۸۸۸ گرفته تا بازرسی مترو اما هیچکدام راه به جایی نبرد.

انتقاد از قراردادهای سه ماهه 

درباره قراردادهایشان نیز اینگونه توضیح می‌دهد: قراردادها سه ماهه، گاهی یک ماهه و در واقع هرگونه‌ای که دلشان می‌خواست، قرارداد می‌بستند و بیمه هم در این سه ماه نصفه و نیمه پرداخت شده است.

شرایط را از کارگر دیگری جویا می‌شوم. همه نیروهای تعدیل شده خط ۳ و ۴ مترو هستند. گلایه از نداشتن مرخصی و عدم پرداخت به موقع حقوق، حرف مشترک همه‌شان هست.

 از استراحت خبری نیست

“مرخصی نداریم، هر روز هم باید سر کار برویم، حتی از نظر قانونی هم بعد از یک هفته کار، یک روز استراحت باید داشته باشیم که آن را هم از ما گرفته‌اند، از طرفی در ماه دو روز و نصف هم مرخصی داریم که این را هم نمی‌دهند و می‌گویند مرخصی نداریم. می‌گویند مرخصی و استراحت خبری نیست، مگر با جایگزین!

او از تهدیدهای کارفرما به اخراج هم گلایه دارد و می‌گوید: هر وقت اسم حقوق را می‌آوریم، تهدید به اخراج می شویم، ما کارگریم و کار می‌کنیم و در ازای آن حقوق می‌خواهیم. حداقل دو ماه یکبار که می‌شود حقوق بدهند.نباید هر اعتراضی با تهدید به اخراج روبرو شود. می‌گویند تعدیل نیرو کردیم که بتوانیم حقوق بدهیم، تعدیل نیرو هم کردند، اما حقوق نداند.

او در پاسخ به این سوال که ماسک و تجهیزات در اختیار کارگران قرار می‌گیرد؟ می‌گوید: برخی اوقات ماسک می‌دهند، سال گذشته یک دست لباس کار به ما دادند، کفش را خودم خریداری کردم. اتاق استراحت ما نزدیک محلول‌های ضدعفونی قرار دارد و تهویه‌اش مناسب نیست. یک یخچال و همچنین ماکروفر برای گرم کردن غذا نداریم، فرش اتاق استراحت را هم یکی از کارگران تهیه کرده است.

پاسخ مدیر عامل مترو به اعتراض کارگران

“فرنوش نوبخت” مدیر عامل شرکت بهره‌برداری مترو تهران در واکنش به شرایط کاری و عدم واریز به موقع حقوق کارگران قطارشویی و نظارت بر این اقدام گفت: بر پیمانکاران نظارت داریم و پیمانکاران خودشان باید حقوق پرسنل را بدهند. اما پول ما هم در مترو کم است و پول پیمانکاران دیر واریز می‌شود.

او ادامه داد: وقتی درآمدی نداریم خودش را اینجا نشان می‌دهد. بی‌پولی خودش را همه جا نشان می‌دهد. شرایط اقتصادی برای ما سخت شده و در همه بخش‌ها محدودیت ایجاد می‌کند و پرسنل پیمانکاری را هم نمی‌توانیم تامین کنیم.

مدیر عامل شرکت بهره‌برداری مترو تهران درباره واریز نشدن حقوق کارگران گفت: ماه قبل به همه پیمانکارها واریزی داشتیم و مستقیم به حساب پرسنل پیمانکار حقوق را واریز کردیم. در این ماه هم بخشی از حقوق پرسنل واریز شده است. اما با محدودیت مالی مواجه هستیم.

نوبخت درباره پرداخت نشدن کامل بیمه کارگران نیز گفت: بیمه را نمی‌توانیم کنترل کنیم و پیمانکار باید نظارت داشته باشد. ما کنترل کارفرمائی داریم و نه اجرائی. قانون کار باید بر بیمه این افراد کنترل داشته باشد و رابط بین کارگر و کارفرما قانون کار است. ما در انتهای قرارداد این مساله را بررسی و کنترل می‌کنیم.

منبع: ایلنا