راه ایران در مقابله با خشونت، عقلانیت است

به گزارش پایگاه خبری شورا آنلاین  محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در مراسم اختتامیه کنفرانس بین‌المللی جهان علیه خشونت و افراطی گری گفت: افراط و خشونت پدیده جدیدی نیست و به صور و اشکال مختلف وجود داشته است. آنچه جدید است قالب های نوینی از خشونت است که ایدئولوژی و تکنولوژی را به هم پیوند زده است.

وی افزود:‌ افراط و خشونت در خلا اتفاق نمی افتد. مقابله با خشونت و شناسایی آن به عنوان عامل تخریب صلح و آرامش وظیفه همه به خصوص بازیگران منطقه‌ای است.

وزیر امور خارجه تاکید کرد: امتیاز ویژه منطقه ما این است که مردم این منطقه مسلمانند و روح اسلام ضد افراط و خشونت است.

وی افزود: با برنامه ریزی مناسب دولت‌ها و جوامع مدنی می توان با بهره گیری از آموزه های دینی زمینه های بروز خشونت را زدود.

وزیر خارجه کشورمان با بیان اینکه خشونت و افراط پدیده ای چند وجهی، چند سطحی و چند علتی است، گفت:‌ همانطور که تقلیل گرایی در سهم خشونت گمراه کننده است به همان میزان تقلیل گرایی درباره این موضوع خطرناک و دارای تبعات وخیم است.

وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: افراط و خشونت برای عده ای به ویژه جوانان در تمام دنیا به یک آرمان و اعتقاد عمیق تبدیل شده است و همزمان به عنوان ابزار و وسیله ای برای پیشبرد اهداف فردی جناحی و بعضا ملی توسط بازیگران به ویژه بازیگران سیاسی در منطقه ما مورد استفاده قرار می‌گیرد.

رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان تصریح کرد: افراط و خشونت در روابط بین‌الملل کنونی یک ضرورت محتوم و غیر قابل اجتناب نیست بلکه صرفا نتیجه نگرش ها و سیاست های نادرست است. خشونت و افراط کنونی در منطقه و جهان برابر با عوامل ذهنی و عملی قابل تغییر است.

ظریف خاطر نشان کرد : هیچ منطقه ای مثل خاورمیانه،‌شمال آفریقا و غرب آسیا در چند دهه گذشته هدف خشونت و افراط نبوده است اما تجمع و تمرکز خشونت و افراط در منطقه پدیده ذاتی نیست بلکه پدیده ای عارضی است و قابل کنترل و مدیریت و ریشه کنی است.

وی ادامه داد:‌ وظیفه ای که فرا روی همه اعضای جامعه بین‌الملل و بازیگران منطقه است مبارزه با افراط و خشونت از طریق شناسایی آن به عنوان عامل برهم زننده صلح و آرامش است.

ظریف در ادامه به ابعاد مختلف خشونت به ویژه ابعاد جهانی آن پرداخت و گفت: افراط و خشونت در خلاء اتفاق نمی افتد و ریشه های ذهنی و عینی دارد . ابتدا جنگ در ذهن آغاز می‌شود و دشمن تراشی و دشمن انگاری ناشی از برتری طلبی ریشه های ذهنی ، قومی و قبیله ای دارد و متقابلا صلح و دوستی نیز از ذهن شروع می‌شود. برخی نظریه پردازی ها در روابط بین‌الملل متاسفانه افراط و خشونت را ترویج می‌کنند، هژمونی طلبی و حذف‌گرایی و در پی بازی برد- باخت بودن ناشی از پردازش های رئالیستی است و در عمل به ترویج افراط تبدیل می‌شود.

ظریف برنارد لوئیس از متفکران غربی و پدرخوانده نو محافظه کاران جدید را که معتقد است خاورمیانه را باید با زور نظامی متحول ساخت از جمله این نظریه پردازان دانست و گفت : یکی از دلایل لشکر کشی آمریکا در دوره بوش به خاورمیانه اظهارت همین فرد بوده است.

وزیر امور خارجه کشورمان درباره عوامل عینی خشونت و افراط با بیان اینکه اشغال،‌سرکوب،‌نقض حقوق اولیه ، استعمار ،‌استکبار و تجاوز خارجی و نیز فقر و بی عدالتی ذاتا مروج خشونت هستند افزود: آنچه در روابط بین‌الملل جدید باید مورد توجه قرار گیرد خشونت با چهره ای نرم در ظاهر است. مداخلاتی که به عنوان دفاع از حقوق بشر در ظاهر اما به منظور دستیابی به اهداف استراتژیک هستند از این زمره اند. کمتر جایی مثل سوریه و عراق قربانی این دوگانگی ها هستند.

ظریف گفت: منطقه ما خشن شده و گرایش های افراطی در آن رو به افزایش است اما اینها ذاتی این منطقه نیستند. از اشغال فلسطین تا اشغال نظامی افغانستان در سال ۱۳۵۸ و حمله نظامی به عراق در سال ۸۲ خشونت و افراط به این منطقه تزریق شده است . آنچه رژیم صهیونیستی در هفت دهه گذشته انجام داده است نیز به تزریق خشونت دامن زده است. همچنین تحولات سه سال گذشته به ویژه تزریق خشونت به سوریه و عراق چیزی جز همپوشانی منافع برخی بازیگران بین‌المللی و بازیگران منطقه ای در استفاده ابزاری از خشونت و افراط نیست.

ظریف گفت: استفاده ابزاری از گروه های افراطی و خشن به قول یک ضرب المثل فارسی دود را به چشم برپاکنندگان آتش بازگردانده است. بسیاری از بازیگران منطقه ای که از گروه های تروریستی حمایت می‌کنند به این واقعیت پی برده اند که بیشترین خطر از سوی گروه ها متوجه خودشان است و بیشترین آسیب پذیری را خودشان دارند گرچه این اصلاح دیدگاه امر مهم و مثبتی است اما رفتارهای برخی دوستان ما نشان می‌دهد که هنوز امیدهایی دارند که بتوانند این سرمایه هنگفتی که در این مسیر تلف کرده‌اند را برای منافع یا کینه‌های شخصی به طور کوتاه مدت استفاده کنند.

وزیر امور خارجه تاکید کرد: اگر واقع بینی حاکم شود و منفعت طلبی های کوتاه مدت کنار گذاشته شود می توانیم در یک تلاش مشترک عوامل عارضی را تعویض ،‌تعدیل و جراحی کنیم و در این صورت منطقه ما عاری از خشونت خواهد شد. سابقه مناطقی که با پدیده های افراط روبرو بوده اند نشان می‌دهد که این پدیده ها قابل ریشه کنی و یا لااقل قابل مدیریت هستند. مردم منطقه ما مسلمانند و روح اسلام ضد افراط ، تفریط و خشونت است.

ظریف در ادامه با بیان اینکه خشونت و افراط بیماری واگیردار جهانی است گفت:‌ از این رو خشونت در یک منطقه بر دیگران نیز اثر می گذارد. همه اعضای جامعه جهانی نه تنها به خاطر نوع دوستی بلکه به خاطر منافع شخصی و ملی ناگزیرند که بستر عملی افراط و خشونت را مهار و ریشه کن کنند.

وی گفت:‌ سازوکارهای موجود در سازمان های بین‌المللی ناکافی اما قابل بهره برداری است . ایجاد اجماع علیه خشونت اقدامی عملی و کارآمد است و باید اجماع سازی در این باره همه جانبه و فراگیر باشد .

ظریف تاکید کرد: نهادهای مذهبی که منادیان اعتدال هستند بیش از هر زمان دیگر در مقابله با افراط و خشونت می توانند نقش ایفا کنند.

وزیر امور خارجه کشورمان به نقش دیپلماسی به عنوان ابزاری رسمی در مواجهه با خشونت اشاره کرد و گفت:‌ دیپلماسی در قالب های رسمی، غیر رسمی، عمومی، رسانه ای و مردمی ظرفیت بالایی برای مقابله با این پدیده دارد.

ظریف گفت: ایران میراث انقلاب اسلامی است . انقلابی که بدون استفاده از اقدامات خشونت آمیز و بهره گیری از آموزه های دینی و حضور مردم به پیروزی رسید. با این حال ایران از ابتدای پیروزی انقلاب با تروریسم کور و سازمان یافته ، تجاوز وحشیانه نظامی و استحاله بی سابقه از سلاح های شیمیایی و تحریم های گسترده اقتصادی روبرو بوده است از این رو ایران نه تنها به صورت اصولی با افراط و خشونت مخالف است بلکه در تجربه تاریخی خود خطرات و پیامدهای آن را درک کرده است.

ظریف گفت: ایران به مهار پذیری افراط و خشونت در منطقه و جهان از طریق تحول ادراکی و گفتمانی همراه با اقدامات منسجم منطقه ای و بین‌المللی معتقد است. اسلام رحمانی از اجزای جدانشده سیاست خارجی ایران است از این رو در مقابله با خشونت راه ایران عقلانیت است و نه افتادن در دام‌های خشونت و افراط.

وی با اشاره به طرح رئیس جمهور کشورمان در مجمع عمومی سازمان ملل گفت: پیشنهادهای رئیس جمهور در اجلاس حاضر توجه به ابعاد نرم افزاری و تمرکز بر همکاری های منطقه ای و بین‌المللی را به خوبی روشن می‌کند.

ظریف گفت: این کنفرانس بازتاب اراده جمعی همه ما در مقابل افراط و خشونت است و امیدوارم آغازی برای نهادها و سازوکارهای موثر برای ایجاد جهانی امن باشد.

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان پس از پایان سخنرانی در کنفرانس بین‌المللی جهان علیه خشونت و افراطی‌گری در پاسخ به سوال یکی از مهمانان شرکت‌کننده در این کنفرانس مبنی بر این‌که چرا یکی از پنل‌ها به مسأله سنی‌هراسی اختصاص داده نشده بود، گفت: اصولاً هرگونه هراس امر غیرواقعی بوده و این تلاش از سوی کسانی است که دنبال ایجاد تفرقه و فشار سیاسی برای پیگیری اهداف خود هستند.

وی ادامه داد: دین هیچ ارتباطی با افراط ندارد و دین و افراط غیرقابل جمع است زیرا دین دارای یک پیام الهی برای به هم رسانی انسان‌ها است.

وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی درباره اینکه چگونه برای مبارزه با گروه‌های تروریستی مانند داعش و طالبان در منطقه میان ایران و غرب می‌توان اعتماد ایجاد کرد،‌ گفت: باید غربی‌ها گام‌هایی بردارند که اعتماد ایران را جلب کنند. ما یکی از پیشتازان در برقراری آرامش در سوریه،‌ عراق و افغانستان بوده‌ایم، ما خط خود را تغییر نداده‌ایم.

وی با اشاره به حملات تروریستی داعش علیه عراق، گفت: همه کسانی که کشته می‌شوند توسط کسانی کشته می‌شوند که از کشورهای اروپایی آمده‌اند. ما بخشی از منطقه هستیم و در پیدا کردن راه‌حل برای کشورهای منطقه شرکت کرده‌ایم و می‌کنیم.

همچنین در ادامه وزیر اسبق اتریش با تشکر از برگزاری این کنفرانس بین‌المللی از سوی ایران گفت: این کنفرانس در زمان و مکان درستی برگزار شده است.

وی با اشاره به پیشنهادهای رئیس جمهور برای مبارزه با افراط گرایی، گفت: رئیس جمهور ایران ایده‌های خوبی برای مقابله با خشونت و افراطی‌گری مطرح کرد.