شورایاران و لبه تیغ وابستگی
به گزارش پایگاه خبری شورا آنلاین و به نقل از روزنامه شرق شورایاران به‌عنوان بازوها و شاخه‌های گسترده شوراها در محلات، سال‌هاست با حواشی و مقاومت زیادی فعال هستند اما این فعال‌بودن گاهی آغشته به آسیب‌ها و آفاتی هم می‌شود. در این گزارش کوتاه تلاش شده است به همین موضوع پرداخته شود. شورایاری‌ها از سال ١٣٨٠ تاکنون اگرچه با مخالفت‌های رسمی وزارت کشور به کارشان ادامه داده‌اند اما روند پیشرفتشان در بین مردم امیدوار‌کننده بوده و درعین‌حال سطح تجربه و تحصیلات اعضای آن ارتقای قابل‌توجهی داشته است. این ارتقا در برخی موارد آن‌قدر بوده که اعضای شورا و شهرداری تهران در عین تلاش برای تقویت این نهاد، حواسشان را جمع می‌کنند تا رقیبی جدی برای خودشان نتراشند. شورایاری‌ها در سال‌های گذشته، موارد متعددی از ورود به محدوده‌های غیرمجاز فعالیت خود یعنی درگیرشدن و دخالت در انتخابات و همراهی با جریان‌های خاص، همراهی با شهرداری‌های مناطق یا حتی تخلفات خواسته و ناخواسته داشته است. اگرچه شورایاری‌ها اعتبارات جداگانه‌ای برای خود دارند اما ناگفته پیداست این مجموعه‌ها در ید اجرائی شهرداری تهران قرار دارند و همین نزدیکی در روابط و تعاملات، خودش زمینه وابستگی بیشتر و دخالت‌های مضاعف را فراهم می‌کند. این موضوع حتی در برگزاری مراسم سالانه شورایاری‌ها هم خودش را نشان می‌دهد. به گزارش «شرق» پنجشنبه هفته گذشته گردهمایی دبیران شورایاری محلات شهر تهران در دوره جدید برگزار شد در‌حالی‌که برعکس دوره‌های قبل، سهم میهمانان و سخنرانان شورایی کمتر از شهرداری تهران بود. این‌بار به‌جز معاون فرهنگی و اجتماعی شهردار تهران، خود شهردار هم حضور داشت و محور سخنرانی‌ها هم از قضا «پرهیز از سیاسی‌شدن شورایاری‌ها» بود. این حضور البته به معنی سطح توجه شهردار تهران به شورایاری‌ها هم هست و شهرداری تهران در این جلسه از کارت شهروندی ویژه شورایاران هم رونمایی کرد. این کارت علاوه بر کارت شناسایی، امکان انجام کلیه خدمات بانکی و استفاده از خدمات شهرداری داخل شهر مانند اتوبوسرانی و مترو را نیز فراهم می‌کند. همچنین در گام‌های بعدی و بر اساس مذاکرات با شهرداری تهران، این کارت خدمات ویژه شهرداری مانند استفاده از مراکز تفریحی، ورزشی و رستوران‌ها و تخفیف‌های خاص را نیز برای شورایاران دربر خواهد داشت. همین امکانات کارت شهروندی که برای کارمندان و مدیران شهرداری تهران معمولا استفاده می‌شود، می‌تواند سؤالاتی را درباره نوع رابطه شورایاران با شهرداری پررنگ کند. محمدباقر قالیباف در این مراسم گفت: به اینکه «شورایاری‌ها از آب و گل در آمده‌اند و امروز دیگر آن نهال کوچک در مزرعه نیستند که کسی آنها را لگد کند و برود یا اینکه آن‌قدر اختیار یافته که می‌تواند حتی جلوی من را هم بگیرد»، افتخار می‌کند. مرتضی طلایی، نایب‌رئیس شورای شهر تهران و رئیس ستاد هماهنگی شورایاری‌ها، هم در این گردهمایی بر حضور حداکثری مردم در انتخابات پیش‌رو تأکید می‌کند و می‌گوید: این گروه و آن گروه حق ندارند از امکانات و شرایط نهاد اجتماعی شورایاری برای اهداف سیاسی خود استفاده کنند. نباید اجازه دهیم با نهاد اجتماعی شورایاری، سیاسی برخورد شود. متأسفانه سرای محله‌ای داشته‌ایم که در آن جلسه سیاسی برای انتخابات مجلس برگزار شده است که ما با آن برخورد کردیم».اما در این مراسم برعکس دوره‌های قبل، تنها دبیران شورایاری‌ها میهمان بودند. همانند سه سال قبل که شورایاری‌ها بودجه‌دار شده‌اند، حواله سفر مشهد به دبیران شورایاری‌ها و همسرانشان داده شد. در کنار این موارد، مبلغی بن شهروندی را هم به روال سال‌های قبل اضافه کنید. اگرچه نباید فراموش کرد که شورایاران محلات تهران بدون حقوق و منافع مادی فعال هستند و شاید هیچ‌کدام از این موارد، هزینه تلفن و زمان اختصاص‌داده برای امور مردم را هم جبران نکند اما هر کدام از این موارد می‌تواند همان زنگ خطر باشد. شورایاری‌ها که از دل محلات و جمع‌های مردمی شکل می‌گیرد، باید با شور و هیجان و روحیه‌های مردمی و به‌دور از وابستگی‌ها و نفوذپذیری‌ها به کار خودش ادامه دهد. اگر قرار باشد این مجموعه‌ها هم تبدیل به پایگاه‌های اجتماعی و سیاسی یک نهاد به‌خصوص از جمله شهرداری یا خود شورا باشند، دیگر معنی و مفهوم خود را از دست خواهند داد. اگر شورایاری‌ها تبدیل به موقعیتی دائمی برای مدیران شهرداری شوند یا شورایاران هدفشان تبدیل‌شدن به یک مدیر شهری باشد، دیگر آنچه پیگیری می‌شود، منافع مردم نخواهد بود. تجربه شورای شهر تهران جلوی چشم است، این شورا بعد از چهار دوره هنوز اتهام «شورای شهرداری»بودن را با خود دارد و این ماجرا ممکن است به شورایاری‌ها هم نسبت داده شود.
