سلسله نشست‌های تخصصی همایش «نقش سازمان های مردم نهاد در مدیریت شهری»:فرصتی برای تشکل‌ها؛ از دیده‌بانی تا اجرا
به گزارش شوراآنلاین و به نقل از روابط عمومی ستاد حمایت از سمن های شهر تهران، اولین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی همایش «نقش سازمان های مردم نهاد در مدیریت شهری» با عنوان « مدیریت شهری؛ دیده‌بان و اجرا» با حضور نمایندگان تشکل ها و برخی مدیران و مسئولان حوزه شهری در سالن کنفرانس ستاد سمن های شهر تهران برگزار شد.
دکتر بهمن مشکینی که مدیریت اولین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی همایش «نقش سازمان های مردم نهاد در مدیریت شهری» را بر عهده داشت، اظهاراتش درباره موضوع جلسه را با طرح یک سوال آغاز کرد: موضوع مشارکت اجتماعی چیست؟ ما دو نوع مشارکت داریم؛ مشارکت پوپولیستی. مشارکت نهادمند.
او ادامه داد: من بنا ندارم درباره مشارکت پوپولیستی صحبت کنم اما درباره مشارکت نهادمند باید عرض کنم یک واقعیت غیرقابل انکار وجود دارد که تشکل ها باید به آن توجه داشته باشند و آن اینکه تشکل ها وقتی می توانند سخنگوی یک مسأله اجتماعی باشند که خودشان هم بدنه ای اجتماعی و نهادند داشته باشند. حضرت امیرالمومنین می فرمایند که “انسان آزاد به دنیا می آید.” بنابراین ذکر این نکته ضروری است که آزادی انسان قابل واگذاری نیست. اما با این حال باید عرض کنم که مشکل تشکل ها برای مشارکت اجتماعی این است که اساسا با چالش های زیادی همراه هستند. چالش ها و موانعی که اجازه نمی دهد این تشکل ها به دیده بان های حوزه شهر تبدیل شوند.
مدیرکل سابق سازمان های مردم نهاد وزارت کشور یادآور شد: من بنا ندارم بحث سیاسی داشته باشم چون معتقدم بحث هایی نظیر مشارکت تشکل ها در حوزه دیده بانی و اجرا در مدیریت شهر سیاسی نیست بلکه اجتماعی است؛ مشارکت اجتماعی سازوکار می‌خواهد. خیلی ها در زمینه توسعه پایدار نظرات مختلفی دارند اما من فکر می کنم زیرساخت توسعه پایدار، توسعه اجتماعی است و توسعه اجتماعی باید از مسیر مشارکت و نظارت تشکل ها بگذرد.
مشکینی در پایان تاکید کرد: کسانی امروز عضو برخی تشکل ها هستند که بهترین نفرات برای دیده بانی و اجرا در حوزه مدیریت شهری هستند. خیلی ها استاد تمام هستند و در مسایل اجتماعی فوق العاده صاحب نشر هستند. به نظر من دولت یا به عبارتی بهتر حاکمیت یک بار برای همیشه باید مشخص کند که در چه حوزه هایی وارد نمی شود. مثل شیر نر که اکثر مواقع دست به شکار نمی‌زند اما از طرفی بیکار هم نمی‌نشیند و امنیت خانواده اش را تامین می‌کند.
علیپور: اکثر ماموریت ها در مدیریت شهری به محیط زیست مربوط است
در ادامه اولین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی همایش «نقش سازمان های مردم نهاد در مدیریت شهری» با عنوان « مدیریت شهری؛ دیده‌بان و اجرا» صدرالدین علیپور، رییس مرکز محیط زیست و توسعه پایدار شهر تهران گفت: واقیعت این است که خود من ۲۰ سال پیش آن طرف میز می نشستم. یعنی من به همراه دوستانم ۲۰ سال پیش اولین تشکل دانشجویی را راه اندازی کردیم. اتفاقا به نحوه برخورد مدیران شهر در قبال تشکل های مردمی معترض بودیم. گلایه هایی داشتیم.
او ادامه داد: همواره این موضوع مد نظر من بوده که چرا وقتی در چنین نشست هایی به هم می‌رسیم مدام به انتقاد می پردازیم. این صحیح نیست. باید راهکارهایی بیابیم که بتوانیم در کنار یکدیگر شهر را به شیوه ای بهتر اداره کنیم.
علیپور خاطرنشان کرد: مسأله دیگری که مایلم درباره آن صحبت کنم موضوع اجرای کارها است. اساسا هدف اصلی موضوع مدیریت شهری بالا بردن کیفیت زندگی در بین شهروندان است؛ در واقع عملکرد مدیران شهری با توجه به این موضوع مورد ارزیابی قرار می گیرد که تا چه حد توانسته اند کیفیت زندگی در شهر را ارتقاء دهند.
وی سپس به موضوع پر اهمیت محیط زیست که امروزه توجه بسیاری از تشکیل ها و سازمان های دولتی و غیر دولتی را به خود جلب کرده است، اشاره کرد و گفت: امروز ۷۰ درصد ماموریت ها در حوزه مدیریت شهری به مسأله محیط زیست برمی گردد. محیط زیست حوزه ای است که نمی توان درباره اش آمار خیالی ارایه داد. اگر می خواهیم در این بخش به شرایط مطلوب برسیم چاره ای جز این نداریم که از ظرفیت همه جریانات استفاده کنیم.
رییس مرکز محیط زیست و توسعه پایدار شهر تهران تاکید کرد: امروز سازمان‌های زیادی درگیر مسأله محیط زیست هستند.اما کدام جریان می‌تواند به اندازه تشکل ها موثر واقع شوند؟ به نظرم تشکل ها در این زمینه پیشقدم هستند و آنها هستند که بیش از هر سازمان دیگری می توانند در این بخش اثرات پایدار داشته باشند. ما در اداره کل محیط زیست شهرداری تهران این آمادگی را داریم که طبق برنامه ستاد سمن های شهر تهران به تشکل ها آموزش های خاص بدهیم.
وی یادآور شد: ما در زمینه آموزشی با توجه به ارتباطات بین المللی که داریم می توانیم اقداماتی عملی در راستای ارایه آموزش های تخصصی به تشکل ها داشته باشیم. به عنوان مثال تشکلی بسیار خبره در حوزه مدیریت آب سراغ داریم که آلمانی هستند و می توانیم شرایطی را فراهم کنیم که این تشکل به ایران سفر کند و با تشکل های حوزه محیط زیست تعامل و تبادل نظر داشته باشد.
موسوی چلک: سمن‌ها می‌توانند فاصله بین مردم و مسئولان را کم کنند
رییس انجمن مددکاران ایران با تاکید بر اینکه تعطیلی یک سمن برای یک کشور که خود را مدعی توسعه پایدار می‌داند، اتفاق تلخ و ناگواری است، گفت: امروز فاصله بین مردم و مسئولان بسیار زیاد شده است و این در حالی است که سمن‌ها به سبب اعتباری که نزد مردم دارند می‌توانند این فاصله را کمتر و کمتر کنند. بنابراین لازم است که ما زمینه را برای فعالیت هرچه بیشتر سمن‌ها فراهم کنیم.
موسوی چلک: سمن‌ها می‌توانند فاصله بین مردم و مسئولان را کم کنند
اما در این نشست رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران در خصوص راهکارهای عملی استفاده از ظرفیت و توان تشکل ها در مدیریت شهری اظهاراتی را مطرح کرد.
سیدحسن موسوی چلک با بیان اینکه باید نگاه سیاسی و جناحی از دیده‌بانی سمن‌ها و انجمن‌های مردمی زدوده شود، گفت: این مساله یکی از شروط و مقدمات حیاتی دیده‌بانی سمن‌هاست و در کنار این مساله نیز باید شرایط و مجوز فعالیت سمن‌ها برای مطالبه‌گری فراهم باشد و سمن‌ها دچار محدودیت در فعالیت نشوند.
رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران با تاکید بر اینکه سمن‌ها در بحث دیده‌بانی نیازمند درک و شناخت بیشتری نسبت به حیطه مدیریت شهری هستند که این شناخت تشریح شود، افزود: ما باید از قربانی شدن سمن‌ها در بحث دیده‌بانی و نظرات جلوگیری کنیم و در عین حال حس مسئولیت‌پذیری و البته انتقادپذیری در طرفین بحث دیده‌بانی را افزایش بدهیم. سمن‌ها باید در تصمیم‌گیری‌ها نقش بیشتری ایفا کنند.
وی با بیان اینکه نحوه ارتباطات و مشارکت سمن‌ها در حوزه مدیریت شهری باید شفاف باشد، خاطرنشان کرد: مشارکت و فعالیت سمن‌ها در حوزه شهری باید مطابق با فرصت‌های برابر باشد وگرنه عدم رعایت برابری در نوع ارتباط گیری با سمن‌ها رفته رفته فعالیت و پویایی و مشاکرت آنان را تحت تاثیر قرار داده و کاهش می‌دهد.
موسوی چلک با بیان اینکه مدیریت شهری باید نسبت به اقدامات و عملکرد خود پاسخگوی مطالبه‌گران باشد، گفت: سمن‌ها باید این امکان را داشته باشند که در بخش نظارت مطالبه‌گری کنند و تجربه نشان داده است که هرگاه در موضوعی سمن‌ها ورود داشته‌اند، آن مساله به نتیجه مطلوب ختم شده است. بنابراین ما باید از ظرفیت سمن‌ها و تجارب آنان استفاده کنیم.
رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران همچنین در ادامه با بیان اینکه باید مدیریت شهری در حوزه اجرا نقش تسهیل‌گری را در قبال سمن‌ها ایفا کند، گفت: باید در حوزه دیده‌بانی وظایف را رصد کنیم و این مساله بسیار مهمی است که دیده‌بانان باید جلوتر از زمان فکر کنند چون این رویه باعث می‌شود که حوزه اجتماعی تحت یک مدیریت هوشمندانه اداره شود. هرچند که متاسفانه یک نگاه قیم مآبانه همواره مانع جدی کار است که به سان یک سم در این ماجراست.
وی با تاکید بر اینکه تعطیلی یک سمن برای یک کشور که خود را مدعی توسعه پایدار می‌داند، اتفاق تلخ و ناگواری است، گفت: اقدامات انجام گرفته در حوزه دیده‌بانی رضایت بخش نیست و در این میان سمن‌ها می‌توانند عملکرد خوبی را به نمایش گذاشته و مدیریت شهری باید از این ظرفیت و استعداد استفاده کند.
