قیمت مسکن در ایران گرانتر از میانگین جهانی

/به قلم ابوالفضل سلیمانی/

یکی از مهمترین مسائلی که باعث گرانی مسکن می‌شود تغییر ماهیت استفاده از مسکن می باشد یعنی ،زمانی که مسکن از کالای مصرفی به یک کالای سرمایه‌ای تبدیل می شود. علاوه بر آن، چالش و گره «زمین» کماکان به قوت خود باقی است و موجب شده مافیای مستغلات و املاک، سر این رشته دراز را ادامه دهند و هرچه بیشتر، «زمین» را در مشت خود بگیرند.

ریشه اصلی ‌گرانی مسکن در دلال بازی و اقدامات سودجویانه «بخر و بفروش ها» خلاصه می شود، چرا که با وجود افزایش قیمت و ‌کاهش تقاضا همواره شاهد رشد قیمت صعودی مسکن هستیم. ‌ علی رغم افزایش نقدینگی که سبب ایجاد قدرت خرید در عده ای خاص می شود اما جهت گیری ‌سرمایه بر اساس سود آوری در همه بخش اقتصادی از جمله مسکن تعیین می شود. بطور مثال هنگامی که سرمایه داران ‌متوجه سود آوری در بخش بورس می شوند به آن بخش هجوم می آورند. در بخش مسکن نیز شرایط به همین نحو پیش می ‌رود؛ وقتی راه کار مناسبی برای کنترل سرمایه گذاران بخش مسکن وجود ندارد، دلالان و افراد فرصت طلب در زمان رکود ‌با هماهنگی یکدیگر مبادرت به خرید ملک به قیمت پایین و عرضه آن با قیمت بالا می کنند، این همان نقطه ای است که ‌مجلس و قوه قضائیه باید به آن توجه ویژه داشته باشند و دارند. ‌

تاثیردلار بر مسکن :به طور کلی می توان عنوان کرد که تاثیر دلار بر مسکن به دو صورت بلند مدت یا کوتاه مدت خواهد بود. اگر در کوتاه مدت نوسانات بررسی شوند، قیمت ارز و دلار با قیمت مسکن رابطه عکس دارد. اما چنانچه در بلند مدت قصد تحلیل داشته باشیم، متوجه خواهیم شد که این ارتباط به صورت مستقیم است. در واقع می توان به این شکل عنوان کرد که در کوتاه مدت تاثیر دلار بر مسکن اگر که دلار سیر صعودی داشته باشد به صورت منفی است و بازار مسکن از رونق خواهد افتاد. در بلند مدت دقیقا عکس این مورد رخ می دهد. تاثیر دلار بر مسکن می تواند باعث بالا رفتن قیمت ملک و خرید آپارتمان شود. در این شرایط تمام تمهیدات مرتبط با مسکن از جمله میلگرد، سنگ، سیمان و … گران می شود و در نهایت قیمت تمام شده ساختمان افزایش می یابد. این بالا رفتن هزینه برای اقتصاد کشور بسیار خطرناک است زیرا منجر به بالا رفتن بهای تک تک اقلام مصرفی خانوار ها می شود.

متوسط قیمت هر متر مربع در مهر سال ۱۳۹۶ حدود ۴.۸ میلیون تومان بوده است که حالا مطابق با آخرین اطلاعات این نرخ به محدوده ۲۵ میلیون تومان رسیده است و در منطقه ۱ تهران متوسط قیمت ها بسیار نجومی است. اگر از متوسط نرخ دلار برای مقایسه رفتار این دو بازار استفاده کنیم متوجه خواهیم شد که رفتاری تقریبا نزدیک به یکدیگر را داشته اند. در رفتار صعودی نرخ ارز، مسکن همپا است اما در رفتار نزولی چسبندگی دارد.