گفتهها و ناگفتههای تخریب طاق یک پل تاریخی
به گزارش پایگاه خبری شورا آنلاین این پل در شهرستان دوره چگنی و بر روی رودخانه‌ای با همین نام یعنی رود کشکان ساخته شده است. کاربرد این پل اتصال راه باستانی شهر شاپورخواست به مناطق غرب استان لرستان و سپس کرمانشاه بوده است.
در متون تاریخی به این پل اشاره شده و از آن با نام کژکی یاد شده است. پل دارای ۱۲ طاق بوده که سه دهنه از آنها تخریب شده بود. متاسفانه بر اثر بارندگیهای شدید اخیر در منطقه خبر تخریب یکی دیگر از این طاقها رسانهای شد.
افراد زیادی در کسوت کارشناس و آشنای به کار مطالبی را ایراد کردند و متاسفانه طبق روال همیشگی هرکس بهتان تخریب پل را بر دوش دیگری انداخت و در فضای مجازی نیز خوراک خیلی افراد شد.
بر حسب وظیفه پیگیر دلیل واقعی تخریب پل و پایان دادن به شایعات شد که در این بین به نکات قابل تاملی رسیدیم…
داربستها، علت ترک برداشتن طاق پل بودند
عطا حسن‌پور، کارشناس میراث فرهنگی و یکی از باستان‌شناسان لرستانی در این باره گفت: داربستهایی که برخی دوستان مدعی هستند نگهدارنده پل بودند بزرگترین دروغ تاریخ است چون به اذعان تمام کارشناسان میراث فرهنگی زمانی که آقای مهاجری نژاد، مدیرکل وقت میراث فرهنگی استان دستور برداشتن داربستها را از زیر این طاق(طاق تخریب شده) داد، زیرا آنها خطری برای این طاق محسوب میشدند.
وی ادامه داد: متاسفانه داربستهای پایینی به سرقت رفته بودند و از بالا نیز حداقل نیم متر قوس طاق با نوک داربست فاصله داشت. این داربستها نه تنها نگهدارنده نبودند، بلکه خود باری آویزان بر دوش آن بودند که چندین تن بار را بر طاق وارد میکردند، همین باعث ترک برداشتن آن شده بود.
حسن‌پور اضافه کرد: برای همین با هماهنگی مدیر پایگاههای پلهای تاریخی کشور این داربستها برداشته شدند و حتی بعد از یک سال و نیم پس از برداشت آنها طاق پابرجا بود. تمام ترکهای به وجود آمده در طاق بعد از نصب داربست بوده است و تصاویر قبل از بستن داربست گواه این مدعاست و کسی نمیتواند آن را انکار کند.
این باستان‌شناس اظهار کرد: دوستانی که حال کاسه داغتر از آش شده‌اند با نصب داربست در نیمه دوم دهه ۸۰ بزرگترین خطا را در شیوه صحیح حفاظت از این پل به عمل آوردند و حال آنها باید پاسخگوی این موضوع باشند.
حسن‌پور تصریح کرد: طاق تخریب شده این پل الحاقی بوده و با طاق اصلی تفاوت زیادی دارد، سبک معماری آن با طاق‌های دیگر هیچ سنخیتی ندارد، نمی‌دانم، چرا برخی افراد می‌خواهند این طاق را اصلی جلوه دهند.
وی بیان کرد: به عنوان یک باستان شناس علت ترک برداشتن طاق الحاقی را به طور صددرصد داربست میدانم و نه چیز دیگر. حاضرم حتی تکهای از بدنم را بدهم، اما هیچ یک از آثار تاریخی استان صدمه نبینند.
تخریب طاق کشکان فاجعه نیست
محمدرضا اسدی، معاون میراث فرهنگی لرستان در این خصوص نیز به ایسنا می‌گوید: سال ۸۸ اسکن لیزر۶ مورد از پلهای تاریخی استان شامل کشکان، شکسته، کلهر، گاومیشان، پلدختر و زال برای ثبت جهانی آنها انجام شد.
وی با بیان اینکه با اسکن لیزر اطلاعات جامع و کامل بنا و اثر تاریخی به دست آمد و این کار برای مواقع این چنینی کاربرد دارد، افزود: هم اکنون ۹۷ پل در استان ثبت شده است، پلهای تاریخی عظیمی در استان وجود دارند که مرمت آنها زمانبر و هزینهبر است، چراکه در نقاط مختلف استان و بعضاً در مناطق صعبالعبور قرار دارند و این مهم کار را برای مرمت سخت می‌کند.
اسدی با بیان اینکه پلهای استان باید ثبت جهانی شوند، اظهار کرد: ۹۰ میلیون تومان کل بودجه پلهای تاریخی استان است، البته قولهایی داده شده که آن را افزایش دهند.
معاون میراث فرهنگی لرستان با اشاره به طاق تخریب شده پل کشکان خاطرنشان کرد: این طاق الحاقی دوره قاجاریه بوده است و با طاق اصلی تفاوت اساسی دارد. این طاق در دوره قاجار با مصالح نامرغوب تعمیر شده که الان به علت شدت بارشها متاسفانه تخریب شده است. با توجه به اسکن لیزر میتوانیم به صورت جامع و کامل مرمت پل را آغاز کنیم.
وی با بیان اینکه برای مرمت طبق منشور بینالملل ونیز و آتن عمل خواهیم کرد، ادامه داد: اطلاعات و مستندنگاری‌های کاملی از ۶ پل استان داریم.
اسدی، خسارت بارندگی به میراث فرهنگی استان را حدود ۵ میلیارد تومان عنوان کرد و گفت: برای مرمت و حفاظت پل کشکان به شکل کنونی ۲ میلیارد تومان نیاز داریم و اگر میخواهیم به صورت جامع این کار را انجام دهیم، ۵ میلیارد تومان نیاز داریم. البته برای مرمت کامل و جامع تمام پلها رقمی بالاتر از اینها لازم است.
معاون میراث فرهنگی لرستان یادآور شد: هم اکنون ۵ هزار اثر تاریخی در استان شناسایی شده که حدود ۵۰ درصد آنها ثبت شده‌اند. ما رتبه دوم را در ثبت آثار تاریخی در کشور داریم و اعتبارات تناسبی با رتبه و جایگاه ما ندارند.
به گفته وی، این اتفاق فاجعه نیست و تماماً فرافکنی و حاشیهسازی برخی افراد است. برخی کارشناسان معتقدند داربستها را که در آوردهاند باعث ریزش طاق شده است که این قضیه جای سوال دارد و این حرف غیر کارشناسی است.
و اما حرف آخر این که متاسفانه نمیدانیم چرا هرگاه حادثهای رخ میدهد تنها به دنبال مقصر میگردیم؟ نمیگوییم که کار بدی است، اما چرا فقط و فقط به دنبال یافتن مجرم هستیم؟ چرا بعد از یافتن به اصطلاح مقصر کار ما تمام شده و دیگر حالمان خوب میشود؟ یعنی همین کافیست؟ آیا نباید به دنبال راهی برای پایان این وقایع بود؟ قضاوت با شما…