رد فرضیه مفقودی ۱۲ کارگر افغانستانی در انفجار شهران

در حادثه انفجار گاز محله شهران ۵ ساختمان مسکونی و یک ساختمان ۵ طبقه غیرقابل سکونت دچار خسارت شد ولی زندگی مردم منطقه چند روز مختل شد. ۴ نیروی آتش‌نشانی و یک شهروند از جمله زخمی‌شدگان این حادثه هستند.

به گفته معاون دادستانی تهران، جوان ۲۳ ساله کارگر افغانستانی نیز تنها مفقودی این حادثه بود که جسد وی ۳ روز بعد از زیر انبوه خاک این حادثه بیرون آورده شد.

مسدود کردن فلکه اصلی گاز محله شهران بیش از ۴۰ دقیقه به طول انجامید و این مساله موجب افزایش خسارات این حادثه که خیلی بزرگ هم نبود شد.

همچنین مهار آب‌های زیرزمینی محدوده انفجار نیز ساعت زیادی زمان برد و موجب شد تونل در حال احداث خط ۶ مترو را آب بگیرد. قطع ارتباط شبکه مخابراتی به دلیل گسترده بودن زبانه‌های آتش، مشکلات زیادی را برای برقراری ارتباط ساکنان محله آسیب دیده ایجاد کرد.

در ابتدای وقوع حادثه اعلام شد که برخورد بیل مکانیکی حفاری خط ۶ متروی تهران با لوله اصلی گاز عامل انفجار بوده و حتی ۲ کارگر مترو نیز در محل وقوع حادثه فوت کرده‌اند.

اما ساعتی بعد، «هابیل درویش» مدیر عامل شرکت مترو اعلام کرد که حدود ۲ ماه است کار حفاری مترو در محل وقوع حادثه به پایان رسیده و حتی حفاری مترو حدود ۲۵ متر پایین‌تر از محل عبور لوله گاز انجام شده و انفجار ارتباطی با مترو ندارد!

مدیرعامل شرکت مترو تهران با اشاره به خسارات وارده ناشی از ترکیدگی لوله گاز به خط ۶ مترو تهران توضیح داد: این انفجار باعث ایجاد خساراتی در تونل مترو نظیر ترکیدگی لوله آب شده است.

از سوی دیگر «بوجارزاده» سخنگوی شرکت ملی گاز به خبرنگار فارس گفت: در این منطقه تونل مترو وجود دارد که موجب شد خط ۸ اینچ گاز منطقه شهران به دلیل نشست زمین شکسته شده و پس از برخورد با کابل‌های برق زیر زمینی در این ناحیه آتش‌سوزی رخ دهد.(جزئیات بیشتر)

مسئول ارشد شهرداری تهران نیز گفته که هیچ دستگاهی نه از شهرداری و نه از هیچ ارگانی به دلیل کار عمرانی با لوله گاز برخورد نکرده و وقوع حادثه به دلیل برخورد شیء به لوله گاز منتفی است.

روزنامه فرهیختگان چند روز بعد با حدس و گمان ابعاد دیگری از ماجرا را بازگو کرده است. این روزنامه روز دوشنبه۳۱ خرداد، در گزارشی بدون ذکر نام، به نقل از یک کارگر افغانستانی که در زمان حادثه شهران در محل حضور داشته، نوشت که در زمان حادثه انفجار حداقل ۱۲ کارگر افغان در تونل مترو بودند که «هیچ خبری از آنها نیست».

بر اساس این گزارش، صاحب یک مغازه سوپرمارکت در نزدیکی محل وقوع این حادثه نیز گفته است که این ۱۲ کارگر افغان «کسی را در ایران ندارند» که «پیگیر کارشان» باشد و به همین دلیل نامشان را جزو کشته‌شدگان این حادثه «اعلام نکرده‌اند».

هرچند مسئولان رسمی ایرانی از جمله سخنگوی سازمان آتش نشانی، روابط عمومی متروی تهران هیچ کدام از این ادعاها را تایید نکردند اما با چند ادله ساده می‌توان پی برد که حدسیات خبرنگار روزنامه فرهیختگان واقعیت ندارد.

۱- محل تونل مترو در عمق ۲۵ متری محل وقوع انفجار بوده و بنابراین همانطور که قبلا نیز مسئولان اعلام کردند و اسناد هم موجود است، زیر آوار ماندن افراد در فاصله ۲۵ متری انفجار منطقی و عقلانی به نظر نمی‌رسد.

۲- تونل مترو حفاری شده بود و هیچ گونه عمل گودبرداری و یا خاکبرداری توسط کارگران انجام‌ نمی‌شده و کارگری نیز برای گودبرداری در تونل نبوده است و تمامی اخبار درباره گودبرداری از این تونل غیر واقعی است.

۳- ساعت ۴:۳۵ دقیقه بامداد موقع نماز و سحری و تعویض شیفت کارگران بوده و هیچ گونه عملیاتی انجام نمی‌شده است که افرادی در تونل باشند. بنابراین حدس زدن درباره اینکه ۱۲ کارگر در تونل مترو بوده‌اند، نمی‌تواند ملاک تایید چنین خبری باشد و در آن ساعت شب و موقع سحر، کسی در تونل‌ها حضور نداشته است.

۵- در گزارش روزنامه فرهیختگان آمده است که شخصی نامعلوم با یکی از کسبه محل گفت‌وگو کرده و وی دیده است که کارگران مشغول کار بوده‌اند، در حالی که در آن ساعت هیچ یک از کسبه در محل کار خود حضور نداشته و چنانچه کسبه‌ای هم حضور می داشت، چگونه از آمار دقیق کارگران در داخل تونل خبر داشته است؟!

۶- در تصاویر منتشر شده محل انفجار میدانی ایجاد شده که نشان دهنده آن است که هیچ گونه عمل گودبرداری در محل رخ نمی‌داده است.

۷- علت اصلی انفجار به گفته مسئولان ذیربط گودبرداری نبوده بلکه حاصل نشت آب و نشست زمین بوده که بر اثر آن، شکستگی لوله‌های گاز را به دنبال داشته و باعث انفجار شده است.

۸ – از همه مهم‌تر چرا شخص مصاحبه کننده و مصاحبه شونده در اخبار مشخص نیست؟ چگونه است که آمار ۱۲ کارگر افغانستانی در تونلی که در عمق ۲۵ متری زمین کار می‌کنند، آنقدر دقیق است در حالی که این گفتار و منبع آن مشخص نیست؟

۹- علی‌اکبر روح‌نواز، مدیر روابط‌ عمومی شرکت متروی تهران و حومه نیز  ضمن رد شایعه مفقودی ۱۲ کارگر افغان در حادثه شهران، تأکید کرد که تنها یک کارگر مفقودی که جسد او پیدا شد، افغانستانی بوده و کارگرهای افغانستانی که با شرکت مترو کار می‌کنند، نیز به صورت پیمانکار هستند و از وزارت کار مجوز دارند،ضمن این که عملیات تخلیه آوار و خاک ناشی از انفجار به داخل تونل که موجب تخریب آن شده و کارگر ایرانی راننده بیل مکانیکی و متعلق به پیمانکار را حبس کرده است در مرحله نهایی است.

۱۰ – جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش نشانی تهران نیز اعلام کرد، پس از نصب دستگاه «زنده‌یاب» در محل و بررسی‌های انجام شده، از بابت نبودن فرد زنده‌ای زیر آوار «اطمینان» کسب شده است.

کلام آخر

اول: آیا دلیل اصلی انتشار گزارش‌هایی از این دست تنها ایجاد فضای ترس و ناامنی برای مهاجرین افغانستانی آن هم زمانی که اتفاقات خوبی در حوزه مهاجرین همچون بیمه حوادث و مشاغل مهاجرین در حال وقوع است، نیست؟

دوم: شهرداری تهران از چندین ماه پیش طی قانونی اعلام کرد که حضور کارگران افغانستانی در محیط‌های کاری مترو ممنوع است و باید آنها از وزارت کار مجوز لازم را بگیرند. اگر فرض بگیریم که کارگران در زمان وقوع حادثه در تونل مترو مفقود شده‌اند، چرا بعد از گذشت چندین روز از حادثه نمی‌توانند اسامی مفقودین را اعلام کنند، از آنجا که تمامی کارگران افغانستانی زیر نظر وزارت کار در ایران، هویت مشخصی دارند، اعلام مفقودی آنها چندان سخت نیست اینکه بدون هیچ‌گونه مدرک، تنها به نوشتن چند خط که یک کارگر افغانستانی در حال گریه کردن گفته است ۱۲ کارگر هم وطنش در تونل مانده‌اند، می‌توان از یک ارگان یا یک دولت مطالبه کرد؟  

حال باید دید چنین شایعه‌ پردازانی از انتشار این اخبار کذب چه هدف و مقصودی در سر دارند و آب در آسیاب چه کسانی می‌ریزند؟