علت مرگ کیارستمی چه بود؟

بعد از شنیدن این خبر تلخ بر آن شدیم تا با رضا پایدار – معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی ایران که در چند ماه اخیر از نزدیک در جریان اقدامات درمانی انجام شده برای کیارستمی قرار داشت، گفت‌وگویی انجام دهیم و از روند درمان وی بیشتر آگاه شویم. به گزارش وزارت بهداشت آنچه در ادامه می‌خوانید شرح این گفت‌وگوست:

س: آقای دکتر! نحوه مراجعه آقای کیارستمی برای درمان به بیمارستان به چه نحو بود؟

پایدار: البته قبل از هر چیز باید ضایعه از دست دادن هنرمند ارزشمند کشور را به مردم تسلیت عرض کنم. در واقع ما با دستور وزیر بهداشت پیگیری درمان آقای کیارستمی را آغاز کردیم. وزیر بهداشت در نیمه شب ۱۲ فروردین امسال به من ماموریت دادند تا روند درمان آقای کیارستمی را که از مدتی قبل آغاز شده بود پیگیری کنم. بنابراین من همان شب با مراجعه به بیمارستان جم تهران پرونده وی را بررسی کردم.

س: در آن مرحله وضعیت کلی بیمار به چه شکل بود؟

پایدار: تا آن روز که در جریان بیماری وی قرار گرفتیم و این کار به من محول شد، آقای کیارستمی تحت چهار عمل جراحی در طی چند هفته قبل از آن قرار گرفته بود. وی یک بیماری روده ای داشتند که توسط پزشک معتمد خودشان و در بیمارستانی که به انتخاب خودشان بود کولونوسکوپی شده بودند. اگرچه نخستین عمل جراحی وی به دلیل مشکل روده ای و برای پیشگیری از پیشروی سرطان بود، اعمال جراحی بعدی به دلیل ایجاد عارضه در جراحی اول و نیز التهاب کیسه صفرا انجام شد.

نیمه شب دوازدهم فروردین، دکتر جنتی وزیر ارشاد وضعیت وخیم عباس کیارستمی را به اطلاع دکتر هاشمی می‌رساند و متعاقب آن ما با دستور وزیر بهداشت بر بالین آقای کیارستمی حاضر شدیم. با توجه به شرایط، بیمار در وضعیت بحرانی شوک قرار داشت و ما با سطح هوشیاری درجه ۳ که کمترین سطح هوشیاری برای یک بیمار است با وی مواجه شدیم. عفونت منتشر در خون آقای کیارستمی و فشار خون پایین، او را به دستگاه ونتیلاتور و تنفس نیازمند کرده بود.

س: با حضور شما تغییری در روند درمان آقای کیارستمی ایجاد شد؟

پایدار: اقداماتی برای وی تا قبل از حضور بنده انجام شده بود اما با توجه به حساسیت موضوع، بازبینی روند درمان انجام و گزارش‌های لازم به دکتر هاشمی ارایه شد و بر اساس آن با ماموریتی که آقای وزیر به من دادند طراحی ادامه روند درمان از همان شب آغاز شد. البته صبح روز ۱۳ فروردین خود دکتر هاشمی نیز به اتفاق ریاست دانشگاه علوم پزشکی ایران به عیادت آقای کیارستمی آمدند و از نزدیک در جریان روند درمان وی قرار گرفتند. دکتر هاشمی بعد از اطلاع از وضعیت آقای کیارستمی روند درمان وی را به دقت تحت نظر داشت و در طول این مدت شش بار نیز به عیادت وی رفت.

س: تیم درمانی خاصی هم برای آقای کیارستمی در نظر گرفته شد؟

پایدار: بله؛ تیمی از دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران، تهران و شهید بهشتی برای این کار مامور شدند که این تیم متشکل از متخصص جراحی عمومی، فوق تخصص جراحی عروق، متخصص بیهوشی و فلوشیپ آی سی یو، فوق تخصص ریه و متخصص عفونی بود. همه اعضای تیم درمانی انتخاب شده از پزشکان صاحب نام کشور بودند که از آن جمله می‌توان دکتر فاضل، دکتر حریرچی و دکتر ظفرقندی را نام برد. در طول مدت درمان آقای کیارستمی در بیمارستان جم، تمام مسائل درمانی با این گروه چک می‌شد و دستورات پزشکی تحت نظارت همین تیم برای بیمار انجام می شد.

س: مشکل خاصی از نظر کمبود تجهیزات در روند درمان وی به وجود نیامد؟

پایدار: خیر؛ تمام امکانات و تجهیزات لازم برای ادامه روند درمان وجود داشت و در این مدت فقط نیاز به یک دستگاه خاص به وجود آمد که آن نیز بلافاصله از طریق هیات امنا و با هزینه خود بیمارستان تهیه شد و خوشبختانه روند درمانی به شکل موفق پیش رفت.

س: بعد از این اقدامات، وضعیت آقای کیارستمی به چه صورت بود؟

پایدار: خوشبختانه در آن مقطع با توجه به روند موفق درمان، به تدریج بیمار از دستگاه ونتیلاتور جدا شد و مصرف بیشتر آنتی بیوتیک‌ها به تدریج قطع شد؛ به تدریج غذای خوراکی برای وی شروع شد. پس از مدتی به بخش آمدند و در اواسط اردیبهشت ما توانستیم وی را از بیمارستان مرخص کنیم. آقای کیارستمی در این مدت بیش از ۲۰ بار توسط بنده ویزیت شدند و روز قبل از ترخیص نیز دکتر هاشمی مجدداً از او عیادت کردند و گزارش‌های لازم درباره ادامه روند درمان به آقای وزیر ارایه شد.

س: درمان و نظارت بر روند بهبودی آقای کیارستمی تا چه زمانی ادامه داشت؟

پایدار: انتقال به منزل به معنی به پایان رسیدن دوره درمان نبود. وی در منزل همچنان نیازمند دریافت داروهای خوراکی و وریدی بودند. بنابراین در منزل نیز علاوه بر نظارت پزشکان معالج  وی، ما نیز این روند را پیگیری می‌کردیم به طوریکه خود دکتر هاشمی دو بار در منزل از او عیادت کردند. دکتر فاضل نیز در این مدت دو بار به عیادت او رفتند و خود من نیز تقریباً هفته ای یک بار (در ۴ جلسه) وی را ملاقات کردم. در مجموع می‌توان گفت تیم پزشکی ما در مدت بیماری و حضور آقای کیارستمی در ایران، هیچ گاه از وضعیت درمان وی غافل نبود و به طوریکه من به عنوان یکی از اعضای این تیم، ۳۲ بار در مقاطع مختلف وی را ویزیت کردم.

س: آقای کیارستمی مدتی بعد، مجدداً در بیمارستان بستری شدند؟!

پایدار: بله؛ وی در این مدت یک بار در بیمارستان آراد بستری شدند و نفروستومی او تحت نظر متخصص کشیده شد. وی یک بار نیز در اوایل تیرماه به دلیل بروز تب در بیمارستان بستری شد. بعد از بررسی مشخص شد که آبسه در کنار حالب بیمار ایجاد شده که تخلیه شد و تحت کنترل بود و پس از مدتی نیز حال عمومی وی بهتر شد. در طول این مدت نیز ۷ بار آقای کیارستمی را ویزیت کردم و تقریباً هر روز گزارشی از وضعیت وی برای وزیر بهداشت ارسال می‌شد.

س: آقای کیارستمی برای مسافرت به خارج کشور و ادامه درمان با شما مشورت کردند؟

پایدار: ما با اعزام وی به خارج کشور موافق نبودیم چرا که تمام اقدامات لازم برای او در کشور انجام شده بود و این جابجایی لزومی نداشت اما آقای کیارستمی با توجه به تمایل خود تصمیم به سفر خارج از کشور گرفتند و بر اساس منشور حقوق بیمار وی مختار برای رفتن بود، ما نیز به تصمیم او احترام گذاشتیم. قبل از سفر وزیر بهداشت مجدداً از وی عیادت کردند و گفت‌وگویی را نیز در همین مورد با هم انجام دادند؛ دکتر هاشمی به آقای کیارستمی گفتند که شخصاً با این سفر مخالفند ولی اختیار تصمیم گیری در این موضوع را به خود وی دادند. ما در خصوص انتقال آقای کیارستمی با پسر وی نیز گفت‌وگو کردیم ولی او به ما گفت که پدر برای انجام این سفر درمانی اصرار دارد.

س: آیا گزینه دیگری برای پیگیری درمان وی وجود نداشت؟

پایدار: اتفاقاً در همان گفت‌وگوی آخر، دکتر هاشمی برای رفاه حال آقای کیارستمی پیشنهاد کردند که با وجود اعتماد کامل به تیم درمانی کشور، به جای سفر آقای کیارستمی، امکان سفر هر پزشک مورد نظر وی به کشور وجود دارد. در همین رابطه پسر و چند نفر از دوستان وی، یک متخصص اورولوژی برای این کار معرفی کردند. وزارت بهداشت با توجه به اختیارات و امکانات خود مشغول فراهم کردن مقدمات سفر این متخصص به ایران بود که مطلع شدیم که آقای کیارستمی با یک فروند آمبولانس هوایی به فرانسه منتقل شدند.

س: بعد از سفر آقای کیارستمی به فرانسه چه اقداماتی از سوی کشور ما برای پیگیری درمان وی انجام شد؟

پایدار: با توجه به اینکه آقای کیارستمی برای درمان به فرانسه مراجعه کرده بودند، تیم درمانی ایران نمی‌توانست در روند درمان وی دخالت داشته باشد؛ با این حال وزیر بهداشت شخصاً در این مدت از طریق سفیر ایران در فرانسه و نیز برخی از دوستان سفارش‌های لازم را انجام دادند. همچنین دکتر هاشمی در این مدت با خانواده وی نیز در تماس بودند.

س: پیش از سفر شرایط آقای کیارستمی چگونه بود؟

پایدار: در آخرین معاینات انجام شده قبل از سفر به فرانسه، وی در وضعیت پایدار به سر می برد؛ حال عمومی وی خوب بود و هوشیاری کامل داشتند؛ البته همچنان آنتی بیوتیک دریافت می کردند که برای درمان وی ضروری بود.

س: آقای دکتر! به عنوان پرسش آخر، با توجه به گستردگی فضاهای اجتماعی و رسانه‌های مجازی، از گوشه و کنار خبرهای مختلفی درباره علت فوت آقای کیارستمی به گوش می‌رسد. لطفا در این مورد نیز توضیح دهید.

پایدار: آقای کیارستمی در فرانسه دچار خونریزی شدید مغزی شدند و به دلیل اینکه برای درمان از داروهای رقیق کننده خون استفاده می‌کردند، امکان انجام عمل جراحی نیز وجود نداشت و متاسفانه این هنرمند ارزشمند کشور فوت می‌کنند.