وجود درک اشتباه از دست فروشی
به گزارش پایگاه خبری شورا آنلاین فاطمه دانشور در نشست بررسی دستفروشی در شهر با حضور مسئولان و کارشناسان اجتماعی با اشاره به معضل فراگیر نوزادفروشی، گفت: پس از ورود به شورای شهر یکی از چالش‌های جدید اجتماعی که با آن برخورد کردم معضل فروش نوزادان بود
وی ادامه داد: متاسفانه شهرداری نیز اجازه آنکه بچه‌ها را از گدایان بگیرد ندارد و هر چند به دنبال مسئولی که بتواند این کودکان را ساماندهی کند و مسئولیت آن را بپذیرد تا امروز این دستگاه را پیدا نکردم، دستگاهی که پای کار بیاید و بگوید من به این پدیده رسیدگی می‌کنم.
دانشور با اشاره به فعالیت ۱۰ مددکار اجتماعی با همکاری وزارت بهداشت برای همراهی مادران معتاد که در برخی از بیمارستان‌های جنوب شهر تهران وضع حمل می‌کنند، گفت: بر اساس گزارشات این مددکاران از آبان سال گذشته تا امروز حدود ۲۳۰ پرونده از این مادران معتاد که بیشتر آنها بی‌خانمان بوده یا کارتن خواب بودند یا در پاتوق‌ها زندگی می‌کردند تشکیل شده است. بیشتر این بچه‌ها در ارتباط‌های خارج از نکاح به وجود آمده بنابراین بچه ها فاقد شناسنامه هستند حتی این مادران نیز شناسنامه‌ای ندارند.
دانشور با بیان اینکه بر اساس بررسی سوابق این مادران بیشتر آنها دارای سابقه زندان هستند، گفت: خرده فروشی مواد مخدر، سرقت و دستفروشی فعالیت‌هایی بود که این مادران انجام می‌دادند حتی در مدتی که دیوار مهربانی در شهر تهران فراگیر شده بود این افراد لباس‌ها را برمی‌داشتند و در بازارهایی که خود می‌دانستند می‌فروختند.
رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران اضافه کرد: تصور کنید رکود اقتصادی نیز نباشد این تعداد افراد در شکوفایی اقتصادی در کجای چرخه کار قرار می‌گیرند، چه کسی حاضر است به این افراد بی شناسنامه و سابقه‌دار کار بدهد؟ دستفروشی شرافتمندانه‌ترین شغلی است که این افراد می‌توانند انجام دهند.
دانشور ادامه داد: این ۲۳۰ پرونده به چند بیمارستان در جنوب شهر تهران محدود می‌شود و اگر کل شهر را تصور کنیم و کل کشور را، آمار بسیار بالاتر خواهد بود در حالی که این افراد در هیچ قانون بالادستی دیده نشده‌اند.
وی پیشنهاد کرد: برای آنکه تمامی ابعاد موضوع دستفروشی مورد بررسی قرار گیرد در خصوص آن بیشتر صحبت شود تا درک درستی از موضوع در میان مسئولان ایجاد شود. زیرا درک اشتباه منجر به راهکارهای غلط می‌شود و نتیجه‌ای جز اتلاف منابع و زمان به دنبال ندارد.
به گفته دانشور وقتی مدیران صحبت از جمع‌آوری متکدیان و کودکان کار می‌کنند یعنی هنوز مسئله را درک نکرده‌اند با کدام زیر ساخت به دنبال جمع آوری کودکان هستند، این کودکان جمع آوری شده در کجا ساماندهی می‌شوند، زیاد از باندهای دستفروشی صحبت می‌شود اما در این ۲۳۰ پرونده تنها ۱۵ مفقودی کودک داشتیم که پیش بینی شد این کودکان به باندهای دستفروشی یا متکدیان فروخته شده اما به رد پایی از باندها نرسیده‌ایم.
در این جلسه همچنین احد رستمی مدیر کل دفتر مطالعات و رفاه اجتماعی وزارت رفاه با بیان اینکه اخبار رسانه‌ها در خصوص دستفروشی که مطالعه کنیم احساس می‌کنیم این اخبار نشان دهنده ناکارآمدی مدیران شهری است اما اگر به طور ریشه‌‌ای این موضوع را واکاوی کنیم دستفروشی ریشه در ساختارهای اقتصادی و اجتماعی کشور دارد و عوامل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در آن دخیل هستند.
موضوع دستفروشی در کل دنیا وجود دارد و در برخی با مدیریت صحیح به جاذبه‌های شهرشان تبدیل کرده‌اند و برخی هنوز نتوانستند راهکار مناسبی برای کنترل آن انجام دهند، گاهی با عنوان شبکه و مافیای دستفروشی این موضوع را به موضوع امنیتی تبدیل کردند و خواستار برخورد قاطع با آن شدند.
وی ادامه داد: اما به دلیل ضعف ساختارها ما مجبور به سیاست‌های جبرانی در حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی هستیم. یکی از این سیاست‌ها ساماندهی دستفروشان است بنابراین در نامه وزیر رفاه به شهردار تهران درخواست همکاری در این خصوص را کرد تا با تعامل بین دستگاهی به دنبال راه چاره‌‌ای برای این موضوع باشد.
رستمی اضافه کرد: برخی از فعالیت‌های دستفروشان را می‌توان در کسب و کارهای کوچک مدیریت کرد اما فضای کار به گونه ای است که امکان ورود این نوع مشاغل به مشاغل رسمی وجود ندارد.
۲۵ درصد دستفروشان عضو باندها هستند/روز بازارها باعث کاهش دستفروشان نشده است
در ادامه جلسه کمیل قیدرلو معاون مطالعات و برنامه ریزی و مدیریت امور اجتماعی و اقتصاد مرکز مطالعات شهرداری تهران با بیان اینکه دو نگاه نسبت به دستفروشی در شهرداری وجود دارد گفت: یک رویکرد از منظر وظیفه حداقلی شهرداری به این موضوع است و مدافعان این تفکر از شورای شهر درخواست کردند به طور شفاف مسئولیت‌های مدیریت شهری در این حوزه را شفاف‌سازی کنند. برخی نیز نگاه سلبی با این موضوع دارند اما اینکه گفته می‌شود دستفروشی باند و شبکه ندارد درست نیست. بر اساس اطلاعات انتظامی ۲۵ درصد دستفروشان در باندها عضویت دارند.
وی با اشاره به درآمد برخی از دستفروشان گفت: براساس خوداظهار یک دستفروش در میدان ونک این فرد ۳ میلیون ماهیانه درآمد دارد. به دلیل همین درآمد بالای دستفروشی است که با وجود آنکه شهرداری تهران اعلام کرده در برخی مشاغل که نیاز به تحصیلات ندارد نیرو استخدام می‌کند این افراد تمایلی به حضور در این مشاغل را ندارند.
وی ادامه داد: نگاه مردم به شغل دستفروشی یک شغل شرافتمندانه است که در یک شرایط اجباری مجبور به این کار شده و فرد دستفروش فرد مظلومی است بنابراین هر برخورد سلبی با این افراد بازتاب منفی برای فرد ساماندهی کننده دارد.
قیدرلو تاکید کرد: متولی اصلی ساماندهی دستفروشی شهرداری تهران نیست و درخواست می‌کنیم متولیان اصلی به این موضوع ورود پیدا کنند.
در ادامه این جلسه رستمی با ابراز خشنودی از اینکه همدلی و همزبانی نهادهای مختلف در این جلسه نسبت به موضوع دستفروشی بیشتر شده است، گفت: وزارت رفاه نماینده تام الاختیار در خصوص دستفروشی معرفی کرده است و امیدواریم این نماینده تام الاختیار از سوی شهرداری نیز معرفی شود تا بتوانیم از ظرفیت های موجود برای حل این مشکلات استفاده کنیم.
فقدان نگاه اجتماعی به موضوع دستفروشی
فرشید یزدانی کارشناس تامین اجتماعی نیز در این جلسه با انتقاد از برخورد خشونت آمیز نسبت به برخی دستفروشان، گفت: بر اساس یک تجربه شخصی یک بار برای حمایت از یک کودک دستفروش که مأموران اعلام می‌کردند این برای ناموس مردم مزاحمت ایجاد کرده وارد عمل شده که نزدیک بود هم کتک بخورم و هم ناسزا بشنوم این نوع برخوردهای خشن نشان می دهد مدیریت شهری در برخورد با دستفروشی نگاه اجتماعی ندارد و شهر را تنها سیمان و آجر و ساختمان می‌داند.
وی افزود: در حالی که شهر محل زندگی انسان‌هاست این عملیات‌های خشن برای ساماندهی دستفروشان دردی را دوا نمی‌کند. می‌گویند دستفروشان کالای قاچاق یا بی کیفیت می‌فروشند مگر در مغازه‌های ما فروش کالای قاچاق و بی کیفیت انجام نمی‌شود؟ می‌گویند دستفروشان رقیب مغازه داران شده‌اند مگر رقابت برای تعدیل قیمت‌ها خوب نیست؟ می‌گویند دستفروشان سد معبر می‌کنند به اعتقاد ما برخی از این ماشین‌های شاسی بلند بیشتر در خیابان‌ها سد معبر می‌کنند.
مجتمع کوروش بیشتر سد معبر می کند یا دستفروشان؟
در این جلسه علی اکبر تاج مزینانی کارشناس گروه تعاون دانشگاه علامه نیز با بیان اینکه نباید دستفروشان را خطری برای اصناف دانست، گفت: دستفروشان برای مغازه داران خطرآفرین هستند یا مال‌ها و فروشگاه‌های زنجیره‌ای که در شهرها در حال افزایش هستند؟ بر اساس تحقیقات دانشگاهی دستفروشان ۹۰ درصد کالاهای خود را از عمده فروشان و مغازه داران تامین می‌کنند.
وی افزود: بنابراین این افراد ضرری نخواهند کرد و کمک کننده مغازه داران هستند. گفته می‌شود شهرداری مسئولیت مستقیمی در ساماندهی دستفروشی ندارد اما دامنه مداخلات شهرداری در مسائل مختلف بسیار بالاست به طور مثال در پروژه «تن آرام» شهرداری در حوزه ماساژ ورود پیدا کرده آیا این موضوع اولویت دارد یا دستفروشی؟ مجتمع کوروش را که سبب ایجاد ترافیک پارک خودرو در این منطقه شده سد معبر بدانیم یا معابری که برای ساخت و سازهایی بسته می‌شود دستفروشی جایی در سد معبر ندارد.
مزینانی ادامه داد: اگر دستفروشی را عامل ساماندهی بدانیم باید در خصوص سیاست‌هایی که باعث دافعه افراد برای زندگی خودشان می‌شود تحقیق کرد به نظر آن سیاست‌ها پررنگ تر از جذابیت‌های دستفروشی برای مهاجرت است. در خصوص ندادن مالیات نیز به گفته آمار ما ۵۰ درصد فرار مالیاتی در کشور داریم و این مشاغل به دلیل درآمد پایین معافیت مالیاتی دارند.
وی با بیان اینکه دستفروشان نیاز به ساماندهی دارند گفت: باید برای ساماندهی باید بانک اطلاعاتی این افراد را تدوین و تهیه کنیم که در حال حاضر مطالعات لازم برای انجام ساماندهی صحیح و درست در حال انجام است.
