انتقاد حقانی از ساخت و سازهای شهرک غرب

به گزارش پایگاه خبری شورا آنلاین محمد حقانی در نطق پیش از دستور دویست و نود و یکمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر تهران گفت: مشاورینی که طرح تفصیلی تهران را به منظور ساماندهی و ارتقای شرایط زندگی کلانشهر تهران تعریف کردند، ساختار پهنه بندی را به عنوان اصل محوری هدایت و نظارت برساخت و ساز تهران به منظور جلوگیری از تداخل غیرضروری کاربری ها و ارتقاء کیفیت محیط شهری قرار دادند.

وی افزود: در این میان پهنه S به طور کلی بعنوان پهنه کار و فعالیت تعیین  و مقرر شده که در زیر پهنه های آن چون S124,S214,S222, S221 و …  نسبت به اختصاص  بخشی از عرصه ها به  تامین خدمات اعم از اداری، آموزشی، درمانی، فرهنگی و تاسیسات شهری و غیره  بنا بر نیاز محدوده قرار گیری  اقدام گردد، لذا بر اساس مقایسه سرانه ها و سطوح پیشنهادی میزان خدمات موجود با میزان خدمات مورد نیاز تطبیق داده می شود و قاعدتا بر اساس این مقایسه و با توجه به استاندارد ها،  سهمی از  مساحت در عرصه و بنا به کاربری های مورد نیاز اختصاص می یابد.

حقانی گفت:اما در عمل شاهد هستیم ، ساختارهای اقتصادی قبل از رونمایی طرح تفصیلی این پهنه ها را شناسایی و به تملک درآورده اند. سپس با توجه به سودآوری کاربری تجاری، بخش عمده این اراضی به تدریج بدون توجه به تأمین خدمات زیر سیطره ساخت و ساز تجاری، خارج از نیاز و اولویت قرار گرفته است.

رییس کمیته محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران ادامه داد: سهم سرانه های تجاری در شهر تهران به خوبی این موضوع را روشن می کند. در این میان سکوت و همراهی کمیسیون ماده ۵ نیز جای  تعجب و سئوال دارد. شهرداری های مناطق نیز لاجرم به منظور تامین منابع مالی، به هر تقاضا در این خصوص بدون رعایت به نیازمندی های منطقه و محله و حتی بدون توجه به دسترسی  و بار ترافیکی همراهی کرده اند و حتی در بسیاری از پروژه های هایپر مال سازی مشارکت کرده اند.

وی گفت:در نتیجه در سراسر شهر پهنه های وسیع  که گاهاً در پهنه اراضی ذخیره توسعه و نوسازی قرار می گیرند شاهد  اختصاص ساخت و ساز، صرفا به کاربری تجاری و گاها هم اداری هستیم .

حقانی تصریح کرد: نمونه عینی این اقدامات خارج از رویه و احداث هایپرمال کورش و هایپر مال شهرک اکباتان در سال ۸۳ در کنار بزرگراه ستاری است. شورای شهر به عنوان ناظر به سیستم مدیریت شهری لازم است به کارکرد (تامین عرصه عمومی) توجه کامل داشته باشد.

وی با اشاره به گزارش اهالی شهرک قدس با محوریت تحولات خارج از رویه کارشناسی در این شهرک گفت: در این گزارش آمده: «همانگونه که مستحضر هستید ضوابط ساخت و ساز در شهرک غرب در منطقه ۲ شهرداری تهران طبق بند ۱ صورتجلسه ۳۵ به تصویب کمیسیون ماده پنج رسیده است و در طرح تفصیلی جدید شهر تهران ( ابلاغی اردیبهشت ماه ۹۱ ) پهنه بندی پیش بینی شده برای شهرک غرب با عنوان " بافت ارزشمند مسکونی معاصر " و پهنه R231  مشخص شده است.»

حقانی گفت:شهرک غرب  شاید تنها منطقه ای از تهران است که با  طراحی شهری  مناسب  ضمن رعایت استانداردهای شهرسازی  در سالهای پیش طبق طرح مصوب  شکل گرفته است .پهنه شهرک که با R231(پهنه مسکونی ارزشمند معاصر ) مشخص شده است جزو معدود عرصه هایی است که هنوز در فازهای ۶ گانه آن می توان انسجام ، وحدت و سرانه کافی فضای سبز را در شکل گیری بافت مسکونی و پراکنش تجاری و مراکز خدماتی مشاهده نمود.

رییس کمیته محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران با اشاره به الگوی اصلی شهرک مسکونی و مستقر در هر ۶ فاز شهرک قدس در قالب سه طرح افزود: برج های مسکونی(تراکم های زیاد ) ، تراکم های متوسط (تعاونی های ۴ طبقه ) که در سطح اشغال ۴۰ درصد(کلا ۱۶۰ درصد تراکم ) و ویلاهای دوطبقه(۴۰ درصد سطح اشغال در کل ۸۰ درصد تراکم ).

وی ادامه داد: همچنین محدوده های متعلق به نیازهای خدمات تجاری و اداری که در طرح یکپارچه شهرک در هر فاز مشخص شده شامل زمین های تا ۲۰۰۰ مترمربع با تراکم ۱۶۰ درصد و سطح اشغال ۶۰درصد و اراضی بیش از ۲۰۰۰ مترمربع با تراکم ۲۴۰درصد با سطح اشغال ۶۰درصد  مجاز به ساخت و ساز هستند.

حقانی اظهار کرد: در روند تهیه و تدقیق طرح تفصیلی محدوده هایی به پهنه های  S اختصاص یافته است در سال های اخیر شاهدیم که ساخت و سازهای بی شمار تجاری  و اداری در فازهای شهرک رخ داده است که برخی بر اساس مصوبه های کمیسیون ماده پنج بوده اند که متأسفانه به جای آنکه بر اساس نیاز مردم محله یا حتی منطقه باشند حافظ منافع خواصی بوده اند که قصد افزایش ثروت خود را دارند . 

وی گفت: طبق ضوابط طرح تفصیلی پهنه های S با تعریف مشخص اداری / تجاری / خدماتی شهرک در قالب S214( با حداکثر تراکم ۲۵۰درصد و حداکثر طبقات ۶ طبقه، ۴۰ درصد در طبقات)  و S124   (با حداکثر تراکم ۲۳۰درصد و حداکثر طبقات ۴ طبقه ، ۵۰ درصد در طبقات) تعریف شده اند. اما در عمل شاهد هستیم نه تنها اکثر زمین های تعریف شده در پهنه ۱۰۰درصد , به زیر ساخت می روند و تغییر کاربری می­ یابند و با تراکم های بالا و بیش از ۶ طبقه بارگذاری می شوند.

رییس کمیته محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران تصریح کرد: تا قبل از تصویب طرح تفصیلی، شهرداری و مالکان حق مداخله در آن خارج از این ضوابط را نداشته اند. شهرک به نحوی طراحی شده است که سرانه فضای سبز سهم غالب دارد و فضای لازم و کافی تجاری( وفق ضوابط پیش گفته ) در مکان های مناسب در نظر گرفته شده است، اما با تعریف پهنه های S در طرح تفصیلی در برخی نقاط شهرک شاهد نابودی سرانه­‌های عمومی هستیم.

حقانی گفت: مهندسان مشاور که وظیفه تهیه طرح تفصیلی شهرک را بر عهده داشته اند تاکید کرده اند، که جانمایی تجاری ها و پهنه های خدماتی را بر اساس ضوابط شهرک انجام داده اند، اما در عمل شاهدیم نه تنها زمین های کوچک و بزرگ به خصوص حول میدان اصلی شهرک به تجاری صرف اختصاص یافته است، بلکه مشاهده می شود به صورت مکرر کاربری های خدماتی به تجاری تغییر داده شده است. برای مثال ساختمانی که نزدیک میدان به منظور تامین پارکینگ طبقاتی در نظر گرفته شده بود ابتدا از پارکینگ به "پارکینگ / تجاری" و سپس به کلی به کاربری تجاری تغییر یافت.

وی گفت: جای این پرسش کماکان باقی است، هر چند مواردی نقض قوانین و ضوابط شهرک غرب به تصویب کمیسیون ماده ۵ رسیده است؛ که محصول این تناقضات، اجازه ساخت و ساز خارج  ضوابط شهرک است( ساخت و ساز بالاتر از چهار طبقه) چطور است که این ضوابط نیز پس از این همه مطالعه و هزینه به راحتی از سوی کمیسیون ماده ۵ نقض می شود و بدون کمترین التفاتی به نیازهای مردم محله و ظرفیت اقتصادی منطقه مجوز ساخت برج های عظیم همجوار در کنار خیابان های باریک در مقیاس فرامحلی و فرامنطقه ای داده می شود؟

حقانی افزود: نتیجه آشکار این مصوبه های ویرانگر آن شده است که نه تنها خط آسمان و سیمای شهری و ترافیک و آسایش مردم محله به کلی بهم ریخته است به دلیل عدم رفع نیازهای مردم ساکن و مراجعان کاریری های اداری و خدماتی به داخل بافت مسکونی نفوذ و گسترش یافته است به طوری که اکنون بسیاری از خانه های خیابان فلامک شمالی و خیابان سیف به صورت غیر رسمی به مراکز اداری اختصاص یافته و بسیاری از ویلاها و خانه ها به طور غیر قانونی به دنبال اخذ مجوز تغییر کاربری هستند که ظاهرا انجام آن کار سختی نیست!!

وی افزود:نمونه های دیگری هم از انحراف در محدوده شهرک غرب  می توان ارایه داد برخی از این موارد عبارتند از مجتمع عظیم تجاری و اداری آریو در خیابان فلامک شمالی که در پهنه   R122 ( طبق ضابطه ۵طبقه مسکونی مجاز است )و  S124 ( طبق ضابطه ۴ طبقه مجاز است)قرار دارد. چگونه در این تراکم و ارتفاع ساخته شده است؟

حقانی گفت: برج های عرش واقع در پهنه  S124(  چهار طبقه مجاز است )که گودبرداری آن چنان وسیع و عمیق بود که در خیابان سیف و مقابل برج های مسکونی موجب نشست و ریزش زمین شد. اکنون صد در صد زمین به عمق زیادی گودبرداری شده است.

وی ادامه داد: در پهنه ارزشمند مسکونی و در محوری که ویلایی های دو طبقه قرار گرفته اند خیابان سیمای ایران ( فاز ۵) در تقاطع فلامک جنوبی  و جنب بیمارستان لاله  تغییر کاربری و اختصاص به مجموعه ورزشی و ماساژ یافته و متاسفانه چند پلاک فاصله نیز یک ساختمان ویلایی دیگر با تابلو یک برند تجاری بازسازی شده که صراحتا مغایر با  همجواری بافت مسکونی است و نیاز به مصوبه کمیسیون ماده پنج دارد که حتی اگر اخذ شده باشد، ادامه و رسوخ این روند در کل بافت مسکونی بقاعده و منظم  شهرک را با تهدید جدی روبرو می سازد.

رییس کمیته محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران گفت:ساختمان اداری – تجاری با عنوانی خاص در جایی که زمانی فضای سبز عمومی بوده است. پهنه ای را که مشخصا در نقشه های مهندس مشاور با R231 مشخص شده است به تجاری تغییر کاربری داده است.  سپس با مصوبه کمیسیون ماده ۵ نه تنها از ضوابط تجاری شهرک و ضوابط S124 تخطی کرده است که صد درصد زمین را به زیر بنا اختصاص داده و قصد دارد ساختمان تجاری – اداری خود را بدون ارائه هیچ خدماتی به مردم محله در ۱۵ طبقه بسازد. پهنه این پروژه هنوزR231  است. پس چگونه کمیسیون ماده ۵ به او اجازه ساخت ۱۵ طبقه در صد در صد زمین را داده است ؟!

وی گفت: مردم فاز ۶ شهرک غرب سالها در اعتراض به قطع درختان قدیمی این فضا و تراکم غیر قانونی آن اعتراض و شکایت کردند در حال حاضر ساخت چنین مجموعه عظیمی در صد درصد زمین در ۹ طبقه روی زمین و ۶ طبقه زیر زمین با ایجاد ترافیک سنگین و نابودی ارزش زیستی مجتمع های مسکونی پشت خود با گرفتن فضای سبز و منظر و نور و تنفس از آنها از همین حالا سودجویان را روانه درب این خانه ها کرده است تا با خرید یکجای چند بلوک زمینه را برای انبوه سازی و تخریب بافت شهرک آن فراهم آورند.

حقانی ادامه داد: مجتمع تجاری – مسکونی ایرانیان این مجتمع چند سال پیش با اشغال زمین بوستان محلی فاز ۶ گل افشان شمالی در دوطبقه تجاری و ۵ طبقه مسکونی که هم اکنون به دنبال تغییر کاربری آن به اداری هستند ساخته شد. شکایات و اعتراضات مردم محلی در این خصوص به جایی نرسید. در حال حاضر این مجتمع که اکثر واحدهای تجاری آن به کافی شاپ اختصاص داده شده است موجب سلب آسایش مردم و جذب سفرهای درون شهری بوده که ترافیک ایجاد کرده است.

وی افزود: مگر ممکن است عده ای متخصص در شورای شهر و کمیسیون ماده ۵ دور هم بنشینند و از درک خطرات اختصاص صرف پهنه S و زمین های ذخیره شهر به تجاری بی اطلاع باشند؟ حال ببینید این همه گلایه کارشناسی با این تراکت ساده و کسب هزینه آن براحتی قابل انجام است. نمی دانم از چه مجرایی انجام می شود؟

رییس کمیته محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران اظهار کرد: این فرآیند و شرایط، آینده ای برای تهران جز نابودی نمی گذارد. لازم است بدون هییچ تعارف هشدار دهم با ادامه این فرآیند ۱۰سال دیگر عرصه عمومی در تهران جز معابر و چند پارک بزرگ مقیاس باقی نخواهد ماند.

حقانی گفت: در نهایت با توجه به اینکه شهرک غرب اکنون تنها محدوده در شهر تهران است که هنوز می توان نشانی از نظم و انتظام بصری در سیمای آن مشاهده کرد(با توجه به اینکه طبق طرح تفصیلی طرح مصوب آن تثبیت شده است) تقاضای ساکنان شهرک غرب این است که هر چه زودتر این روند پایان یابد.