اعتیاد سه درصد جمعیت ۱۵ تا ۶۴ سال کشور به موادمخدر
به گزارش پایگاه خبری شورا آنلاین محمدعلی مویدی در افتتاحیه دهمین دوره کنگره دانش ملی اعتیاد که امروز (چهارشنبه) در محل سالن همایشهای رازی تهران برگزار شد، گفت: تولید سالیانه حداقل ۳۳۰۰ تن تریاک در افغانستان براساس گزارش سال ۲۰۱۵ میلادی، حجم گسترده تجارت و گردش مالی موادمخدر، بروز مشکلات فرهنگی، اجتماعی و بهداشتی در ابعاد مختلف برای جوامع ناشی از مصرف غیر قانونی مواد، تغییر الگوی مصرف از مواد سنتی به مواد صنعتی و شیمیایی، کاهش سن مصرف، ورود زنان و شاغلین به جرگه مواد، افزایش تقاضا و میل به مصرف مواد از یک سو و افزایش عرضه انواع مواد از سوی دیگر، نشانگر بزرگ شدن اندازه و دایره این تهدید پیچیده اجتماعی است.
وی افزود: برغم دستاوردهای بزرگ بشریت در عرصههای مختلف علمی، فناوری، اقتصادی و اجتماعی، جامعه جهانی در حالی وارد قرن بیست و یکم شده است که تهدیدهای ناشی از معضلات اجتماعی، بر پیشرفت و سعادت انسانها سایه افکنده و رفاه آنان را با خطر، مواجه ساخته است.
مویدی گفت: در این عرصه، اعتیاد به موادمخدر و روان گردانها در رأس تهدیدهای اجتماعی قرار گرفته به طوری که در کنار سه بحران جهانی فقر و رشد جمعیت، نابودی محیط زیست و تهدیدات هستهای، موادمخدر و روانگردانها به عنوان پدیدهای چند وجهی، بحران چهارم جهانی قرن حاضر تلقی شده است.
قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر افزود: به جرأت میتوان ادعا کرد که هیچ کشوری از این شوک فرهنگی و اجتماعی هزاره سوم در امان نبوده به طوریکه حکومتها با توجه به موقعیت جغرافیایی و شرایط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با این معضل پیچیده مواجه هستند.
مویدی خاطرنشان کرد: بر اساس گزارش سال ۲۰۱۶ میلادی، بیش از ۲۴۷ میلیون نفر از جمعیت بین سنین ۱۵ تا ۶۴ سال، در کشورهای مختلف جهان حداقل یک بار در سال اقدام به مصرف موادمخدر و روانگردانها میکنند.
وی افزود: در عصر جهانی شدن، جمهوری اسلامی ایران نیز همانند سایر کشورها با پدیده شوم اعتیاد و موادمخدر مواجه بوده به گونهای که متاسفانه حدود سه درصد جمعیت ۱۵ تا ۶۴ سال کشورمان، اعتیاد به مصرف موادمخدر و روانگردانها دارند.
قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر ادامه داد: بر اساس شواهد موجود، سیستم اعتیاد و قاچاق موادمخدر به عنوان سیستمی پویا، فعال، خلاق، هوشمند، داینامیک، انعطاف پذیر، با سابقه تاریخی و قدمت طولانی و با رویکرد مشتری مدار، با تعامل همه سطوح، بدون احساس خستگی و شکست و به صورت شبانهروزی توانسته است در همه سنین و در همه سطوح تحصیلی، مشاغل مختلف، جنسیت، متاهلین و مجردین، طبقات اقتصادی و اجتماعی متفاوت، شهری و روستایی، با علل و انگیزههای مختلف از قبیل زیست شناختی، روان شناختی، سنخ شناسی آسیبهای اجتماعی، جامعه شناختی و نیز عوامل خطر، نفوذ کرده است، بهطوریکه با بروز و شیوع این پدیده شوم، تمام مراکز حیاتی اجتماعی از جمله خانواده، مراکز آموزشی و محیطهای کاری و محلههای شهری و روستایی در معرض تهدید این پدیده قرار گرفته و به عبارتی هیچ فرد و هیچ محیطی در امان نیست.
مویدی افزود: در کنار همه سختکوشیهای جانبرکفان امر مبارزه در مرزها و شهرها و حدود ۳۸۰۰ نفر شهید و بیش از 12 هزار جانباز، ایجاد موانع فیزیکی به منظور اشرافیت در مرزهای شرقی و غربی کشور بیش از ۲۱۳۲ کیلومتر، کشف بیش از ۹۰۰۰ تن مواد مخدر از تولیدات افغانستان توسط جمهوری اسلامی ایران در 27 سال اخیر، دستگیری هزاران نفر قاچاقچی و تهیه و توزیع کنندگان مواد در سطح کشور طی سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ایجاد بزرگترین شبکه درمانی به منظور درمان معتادان کشور، با این حال بر اساس سنجش نگرش و ارزیابی شیوع مصرف مواد ۹۲ درصد از مردم، اعتیاد در کشور را زیاد و خیلی زیاد نگران کننده توصیف کردند.
وی ادامه داد: نیم نگاهی به پیامدهای زلزله خاموش مواد مخدر و روان گردانها به عنوان بزرگترین منکر عصر حاضر، بیانگر آن است که از لحاظ بهداشتی مصرف غیر قانونی مواد به عنوان چهارمین عامل مرگ کشور پس از تصادفات رانندگی، سکتههای قلبی و سوختگیها محسوب شده و بطور میانگین در سالهای اخیر روزانه حداقل ۱۰ نفر بعلت ناخالصیهای موجود در مواد و سوءمصرف آن، جان خود را از دست داده و هزینههای پزشکی زیادی را نیز بر جامعه تحمیل نموده است.
قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر افزود: از لحاظ اقتصادی بر اساس شاخص سال ۱۳۸۳ سالیانه ۱۰ هزار میلیارد تومان هزینه و خسارت (بدون محاسبه خسارتهای معنوی) برای امر مبارزه با موادمخدر بر اقتصاد کشورمان تحمیل میشود. ضمن آنکه با ایجاد اختلال در سیستم اقتصادی کشور و درگیر شدن سرمایههای داخلی در معاملات غیرقانونی ناشی از خرید و فروش موادمخدر، سبب بروز مشکلات دیگر از جمله ریزش منابع انسانی شده است.
مویدی در ادامه به خسارت های اجتماعی مواد مخدر در کشور اشاره کرد و گفت: به واسطه ارتباط مستقیم بین استفاده از مواد و توسعه جرائم، شاهد افزایش آمار زندانیان ورودی به زندانها طی ربع قرن اخیر بودهایم، ضمن آنکه جرائمی همچون شرارت، سرقت و اعمال منافی عفت در مقاطعی با درصدهای رشد مواجه بوده است.
وی آثار فرهنگی مصرف مواد را نیز برشمرد و گفت: متأسفانه مصرف مواد در جامعه برای افراد در معرض خطر که فاقد هرگونه حمایتهای اجتماعی، عاطفی، مهارتهای مقابلهای و باورها و نگرشهای معنوی هستند، به عنوان یک هنجار مثبت ذهنی و جزئی از سبک زندگی برای تفریح، جلب توجه، کنار آمدن با مشکلات زندگی، کسب لذت کاذب، دوری از استرس و اضطراب تلقی میشود.
قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر در ادامه خاطرنشان کرد: اساسیترین سوال این است که در شرایط فعلی رسالت مراکز علمی و دانشگاهها در جهاد مقدس امر مبارزه به منظور مهار و کنترل اعتیاد به خصوص در عرصه کاهش تقاضا چیست؟
مویدی در ادامه ضمن بیان آنکه مقام معظم رهبری فرمودند که " عنصر تحقیق و پژوهش در همه جا، به صورت یک اصل در مجموعه کارها باید مورد توجه قرار گیرد. " گفت: نیم نگاهی به روند پژوهشهای عرصه مواد مخدر در ربع قرن اول پس از انقلاب اسلامی، حکایت از محدود بودن حجم مطالعات داشته لیکن به صورت آهسته از سال ۱۳۷۴ شاهد رشد مطالعات و از سال ۱۳۸۰ با افزایش نسبی روند مطالعات مواجه بودهایم.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: مطالعه علم سنجی در خصوص وضعیت کمی تولید علم مرتبط با اعتیاد حد فاصل سالهای ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۱ بیانگر پایین بودن سهم مطالعات علوم اجتماعی، علوم پایه زیستی و مطالعات روان شناختی در عرصه اعتیاد بوده است .