لزوم رواج مشاوره قبل از ازدواج در کشور
به گزارش پایگاه خبری شورا آنلاین اوایل مردادماه بود که مدیرکل اطلاعات و آمار جمعیتی سازمان ثبت احوال اعلام کرد: دیگر آمار طلاق را اعلام نمیکنیم، آمار طلاق به اندازه کافی بیان شده است و ارائه آمارِ صرف دردی را دوا نمیکند!
آمار طلاق مدتهاست خیزشی عجیب داشته است اما متأسفانه دولتیها در اقدامی عجیب به جای ارائه راهکاری برای کاهش آمار طلاق، تصمیم به عدم انتشار آمار گرفتهاند.
خانواده از نخستین نظامهای نهادی، عمومی و جهانی است که برای رفع نیازمندیهای حیاتی انسان و بقای جامعه ضرورت تام دارد. خانواده در عین حال که کوچکترین واحد اجتماعی است، پایه و بنای هر اجتماع بزرگ بوده و از مهمترین نهادهای موجود در جامعه انسانی است.
در این میان ازدواج هسته اولیه ایجاد خانواده و آن نیز به نوبه خود واحدی در سنگ بنای جامعه انسانی است. ازدواج از نظر اسلام پیمانی مقدس است، پیمانی که برقراری آن براساس مقرّرات، آداب و رسوم، تشریفات و قوانین خاصی است.
از دیدگاه اسلام، ازدواج کمال دین و ترک ازدواج علت نقصان آن است. اسلام ارزش عبادت شخص متزوّج را هفتاد برابر شخص مجرد میداند و میفرماید: شخص متزوج با ازدواج خود نصف دین و ایمان خویش را از خطرها و آفتها حفظ کرده است اما متأسفانه امروزه به دلایل مختلف با افزایش نگرانکننده طلاق در شهرهای بزرگ و کوچک مواجه هستیم که تهدیدی جدی برای بنیان جامعه به شمار میرود.
افزایش هشداردهنده آمار طلاق
معاون سیاسی و اجتماعی فرمانداری ملایر نقش فرهنگسازی در ازدواج و طلاق را بسیار مهم برشمرد و گفت: با توجه به افزایش هشداردهنده و نگرانکننده آمار طلاق، این مسأله باید از اولویتهای مهم کاری دستگاههای فرهنگی و آموزشی باشد و به طور جدی و فارغ از شعارزدگی وارد عمل شوند.
سعید کتابی در گفتوگو با ایسنا افزود: خانواده، زمینهساز توسعه هر کشور است و تشکیل یک خانواده خوب نقشی مهم در پیشرفت و آبادانی هر اجتماع دارد.
وی با تأکید بر اهمیت جایگاه نهاد خانواده به عنوان زمینهساز توسعه هر کشور، به اقدامات انجامشده برای تحکیم و ترویج ازدواج آسان و تقویت بنیان خانواده، اشاره کرد.
کتابی عنوان کرد: در شهرستان ملایر بنیاد صیانت از خانواده با محوریت دانشگاه ملایر و بهرهگیری از حضور اساتید روانشناس، جامعهشناس و مشاور شکل گرفته و کارهای مقدماتی تشکیل مجمع خیرین ازدواج نیز از سال گذشته آغاز شده است.
معاون فرماندار ملایر اظهار کرد: برخی جوانان با مسائل و رفتارها و نحوه برخورد در خانوادهها پس از ازدواج آشنایی نداشته و این امر نیازمند توجه هر چه بیشتر به مقوله آموزشهای تخصصی قبل از ازدواج و مهارتهای همسرداری است.
وی با اشاره به بالا رفتن سن ازدواج در بین جوانان، خاطرنشان کرد: نمیتوان تنها مسائل مادی را در بالا رفتن سن ازدواج مهم دانست بلکه مباحث فرهنگی نیز بسیار تأثیرگذار است.
ثبت یک طلاق به ازای هر ۴ ازدواج در ملایر
رئیس اداره ثبت احوال شهرستان ملایر نیز به ایسنا گفت: در چهار ماهه نخست امسال به ازای هر ۴ واقعه ازدواج، یک واقعه طلاق در این شهرستان به ثبت رسیده و به طور میانگین در هر روز ۸.۵ واقعه ازدواج و ۱.۷ واقعه طلاق در ملایر ثبت شده است.
بابک بختیاری افزود: ۷۹۰ واقعه ازدواج در سه ماهه نخست امسال به ثبت رسیده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۸.۲ درصد کاهش داشته است.
وی میانگین سن ازدواج در مردان را ۲۸.۵ و برای زنان ۲۳.۵ سال اعلام کرد و ادامه داد: سن زوجین در زمان ازدواج برای مردان ۲۵ تا ۲۹ سال با ۳۱۶ مورد و برای زنان در گروه سنی ۱۵ تا ۱۹ سال با ۲۴۶ مورد بوده است.
بختیاری به ثبت ۱۵۸ واقعه طلاق در سه ماهه نخست امسال در این شهرستان اشاره کرد و یادآور شد: در سه ماهه نخست سال گذشته ۱۰۱ واقعه طلاق در ملایر به ثبت رسید که در مقایسه با امسال، شاهد افزایش ۵۷ درصدی طلاق در ملایر هستیم.
وی میانگین سن طلاق برای مردان را ۳۴ و برای زنان را ۲۸.۷ سال عنوان کرد و گفت: میانگین طول مدت ازدواج که زوجین با هم زندگی مشترک داشتهاند، ۷.۷ سال بوده است.
لزوم رواج مشاوره قبل از ازدواج در کشور
یک کارشناسارشد روانشناسی بالینی در ملایر هم به ایسنا گفت: ۵۰ درصد طلاقها در ۵ سال نخست ازدواج به وقوع میپیوندد و ۱۵ تا ۲۰ درصد طلاقها در سال نخست ازدواج رخ میدهد که این یک هشدار برای زوجهای جوان است.
مهسیما قشلاقی افزود: باید مشاوره قبل از ازدواج در کشور رواج یابد و در این مورد وظیفه روانشناسان است که به تصحیح دیدگاههای غلط مردم در مورد ازدواج بپردازند و با سنتها و باورهای غلط در این زمینه مقابله کنند.
وی تصریح کرد: تنوعگرایی افراد، تغییرات روزافزون در زندگی، نداشتن اعتقادات و باورهای دینی قوی، چشم و همچشمیها، دخالتهای بیجای خانوادههای زوجین و دوستان زن و شوهر، رخنه کردن فضای مجازی و شبکههای اجتماعی و افزایش دامنه ارتباط اشخاص و … باعث میشود که افراد به قراردادی که برای زندگی مشترک با یکدیگر میبندند، پایبندی کاملی نداشته باشند و نتوانند به زندگی مشترک ادامه دهند.
قشلاقی ادامه داد: طلاقها باعث میشود جوانان از ازدواج هراس داشته باشند، جوانانی که ازدواج کرده و طلاق گرفتهاند، به سختی راضی به ازدواج مجدد میشوند و در ارتباطهای خود نیز این را به دیگر دوستان خود که تا به حال ازدواج نکردهاند، انتقال میدهند.
وی عنوان کرد: عامل مهم دیگری در طلاق وجود دارد که با مشاوره قبل از ازدواج برطرف نخواهد شد و این همان مسائلی است که عموما پیشبینی نشده و بعد از ازدواج به وجود میآید.
این کارشناسارشد روانشناسی خاطرنشان کرد: در بسیاری از موارد افراد قبل از ازدواج اطلاعات مربوط به زندگی خود را از یکدیگر مخفی میکنند و مشاور قبل از ازدواج هم دسترسی به این اطلاعات مانند داشتن سابقه بد، وابستگی بیش از حد به خانواده، اعتیاد و … ندارد.
قشلاقی هشدار داد: بعد از ازدواج بسیاری از این مسائل که پنهان شده بود، سرباز کرده و سرمنشأ اختلافات بیشماری میشود بنابراین باید اذعان داشت مشاوره قبل از ازدواج تنها میتواند به کمتر شدن طلاق کمک کند و نمیتواند آن را از بین ببرد.
واکاوی علل افزایش آمار طلاق در جامعه
یک کارشناسارشد جامعه شناسی در ملایر نیز با بیان اینکه افزونی نرخ طلاق از دید جامعهشناختی پدیدهای جهانگیر است، گفت: امروزه خانواده به عنوان یکی از کهنترین نهادهای اجتماعی آماج بیشترین تغییر و تحول است.
سلمان احمدوند افزود: نبود و یا کمبود زمینه و امکانات مادی و در رأس همه بیکاری و مبهم بودن افقِ آینده، بیمیلی جوانها به ازدواج در اثر ظهور گزینههای بدیل و در صدر آن پدیده نوظهور «ازدواج سفید» در کلانشهرها و یا در سطح و سیمایی دیگر روابط فرساینده و زندگیسوز عاطفی در شهرها و محیطهای سنّتی، رواج عرفی و نهانی ازداوج موقّت، چشم و همچشمی، مدگرایی و مصرفزدگی خانوادههای ایرانی، از جمله عوامل موثر در افزایش آمار طلاق در سطح جامعه است.
وی اظهار کرد: بالارفتن سن ازدواج و تمایل به ادامه تحصیلات در دختران و پسران، نا آشنایی زوجهای جوان با چالشهای زندگی مشترک و ناتوانی در مدیریت بحران و گذار مسالمتآمیز از تنگناهای روابط زناشویی که در گفتار عامیانه «نمک زندگی» نامیده میشود از دیگر عواملی است که بر گسترشِ دامنه طلاق دامن میزنند.
احمدوند گفت: صاحبنظران در شرح علل پدیداری طلاق به عواملی از قبیلِ رشد فردگرایی، پیشرفت تکنولوژی، تجمّلگرایی، دگرگونی سبک زندگی، رشد شهرگرایی، به حاشیه رانده شدن نهاد خانواده و دگرگونی نظام ارزشی حاکم بر آن، ورشکستگی و ضعف آموزش دولتی و فرهنگ رسمی در مهیا ساختن جوانان برای پذیرش مسئولیت و پانهادن به آوردگاه زندگی، اشاره میکنند.
وی در رابطه با «طلاق عاطفی» در بین زوجهای مسن هشدار داد و خاطرنشان کرد: در آن تنها وجه اشتراک زوجین، سقفی است که بالای سر آنهاست، سطحی و بیثمربودن سخنان و سیاستها از یکسو و خوشباوری و بیخبری شمار چشمگیری از مسئولان و سیاستگذاران از سوی دیگر سبب شده به عواقب خطرناک این معضل اجتماعی نگاه جدی نشود.
این کارشناسارشد جامعهشناسی ادامه داد: ما ایرانیان در زمانه حاضر، آمیزهای از سه فرهنگ ایرانی، اسلامی و غربی هستیم و عموم مردم خواسته یا ناخواسته، آگاهانه یا ناآگاهانه عناصری از هر سه فرهنگ را در کردار و پندار خود به نمایش مینهند.
احمدوند تصریح کرد: یکی از راههای کاهش طلاق، آشتی دادن، توزان برقرار کردن و نشاندن این سه فرهنگ در کنار یکدیگر است تا هریک به شکلی رهگشا بر دیگری تأثیر بنهد و از آن تأثیر بپذیرد.
نگاه جامعه به زنان مطلقه آزاردهنده است
یکی از زنانی که قربانی طلاق شده است، با گلایه از نوع نگاه کورکورانه و سطحی جامعه به زنان مطلقه گلایه گرد و گفت: متأسفانه در ایران همواره نگاهی بدبینانه و پر از سوءظن به زنان مطلقه دارند و به عنوان یک کالای دست دوم که دیگر قابلیت استفاده ندارد، به آنها مینگرند.
اعظم- ج، زنی ۴۵ ساله ساکن ملایر که دارای دو فرزند بوده و سالهاست از همسر معتاد خود جدا شده است، به ایسنا عنوان کرد: مخارج سرسامآور مشکلات سرپرستی یک خانواده برای زنی تنها، به جای خود عذابآور است اما چیزی که روح آدم را به درد میآورد نگاه بدبینانه و گاه توأم با هدف برخی افراد بیمارگونه است که بدون اینکه از گذشته زنان مطلقه و رنجهایی که آنها متحمل شدهاند اطلاعی داشته باشند، در مورد آنها قضاوت میکنند.
وی با تأکید بر اینکه هیچ دختری با آرزوی اینکه روزی طلاق بگیرد وارد خانه بخت نمیشود، ادامه داد: تمام دختران برای رسیدن به یک شرایط بهتر و تکامل روحی و اجتماعی ازدواج میکنند بنابراین وقتی زنی تن به طلاق میدهد باید گذشته او واکاوی شود.
اعظم یادآور شد: البته هستند زنانی که در خراب شدن و به بنبست رسیدن یک زندگی مشترک مقصرند اما آمار آنها بسیار پائین است و نباید این موارد را به همه تعمیم داد.
وی اعتیاد، انواع خیانت، عدم توانایی مردان در اداره زندگی و تأمین نیازهای اولیه زندگی مشترک، عدم مسئولیتپذیری و نداشتن تعهد نسبت به همسر و فرزندان از سوی مردان، دخالتهای بیمورد والدین و مشکلات اقتصادی را از جمله مهمترین عوامل طلاق در ایران دانست.
این زن سرپرست خانوار، از نبود قوانین حمایتی از زنان مطلقه گلایه کرد و از مسئولان و نمایندگان مجلس خواست تا خلأهای قانونی موجود در این زمینه را برطرف کنند چرا که زنان نیمی از جمعیت کشور را تشکیل میدهند.