تجویز داروهای خارجی تخلف است

نماینده شورای صنفی دانشکده‌ داروسازی شهید بهشتی در توضیح بیشتر به تسنیم عوان کرد: هدف از این نشست بررسی تغییرات شرایط و ضوابط قوانین مربوط به دارو تجهیزات پزشکی نظیر قانون ۱۳۳۴، نگرانی‌های مربوط به داروخانه‌های گیاهی، فضای داروسازی در دوران پسابرجام، استفاده از فناوری اطلاعات در امور تجویز دارو و بازرسی و نظارت قاچاق دارو در سیستم پرتال بود.

در این نشست پرسش و پاسخ؛ رسول دیناروند – معاون وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و دارو عنوان کرد: امروز نباید این دغدغه را داشت که افزایش تعداد داروسازها سبب لطمه به صنف داروسازی و موقعیت شغلی داروسازان می‌شود. امروز متاسفانه ۱۴۰۰ داروخانه در کشور وجود دارد که فاقد داروساز است. امروز بسیاری از بیمارستان‌ها فاقد داروساز است. سیاست انقباضی و بستن فضا نمی‌تواند باعث پیشرفت ما در حوزه‌ی داروسازی شود.

موضوع دیگری که در جلسه مطرح شد در رابطه با تفاهم‌نامه‌ها و فضای سرمایه‌گذاری پس از برجام در کشور و آینده صنعت دارویی بود که دیناروند پاسخ داد: تفاهم‌نامه‌ها که بعد از برجام تهیه شده شامل دو دسته است و یکسری از آنها در ارتباط با کشورهایی نظیر روسیه، لبنان، عراق، سوریه و .. بوده که شامل صادرات دارو از ایران است و سری دیگر تفاهم‌نامه‌ها با شرکت‌های بزرگ دارویی مانند نوو نوردیسک دانمارک است که شامل دو فاز است. در فاز اولیه که ۳ سال به طول می‌انجامد از سوی نوو نوردیسک سایت تولیدی در ایران زده خواهد شد که فرآورده‌هایی مانند نسل سوم انسولین یا هورمون رشد را در ایران فرموله می‌کند که خود باعث ایجاد فرصت شغلی در کشور می‌شود. در فاز دوم نیز متعهد شدند که در طول ۱۰ سال می‌بایست یک میلیارد دلار صادرات از سایت ایران به سایر کشورها انجام شود. خوشبختانه نگاه بین المللی امروزه برای سرمایه‌گذاری در ایران مثبت است و سرمایه‌گذاری می‌تواند به نفع توسعه و ایجاد اشتغال در کشور باشد.

سوال بعدی که از رییس سازمان غذا و دارو پرسیده شد در رابطه با موضوع داروخانه‌های گیاهی بود که دیناروند در پاسخ گفت: موضوع داروخانه‌های گیاهی سابقه‌ای ۱۷ ساله دارد و نخستین بار آیین نامه مربوط به آن در سال ۱۳۷۷ ابلاغ شد. امروز برای بار سوم شاهد ابلاغ این آیین نامه هستیم. نکاتی در رابطه با این داروخانه‌ها وجود دارد که می‌بایست بدان توجه داشت:
۱-تاسیس داروخانه انحصاراً باید توسط داروساز صورت پذیرد و می‌بایست مسئول فنی نیز داروساز موسس باشد.
۲-حق ارایه‌ داروهای فهرست رسمی کشور را ندارد.
با توجه به نکات گفته شده متقاضی تاسیس این داروخانه‌ها کم است. البته خود بنده به شخصه با این طرح مخالف بودم و اعتقادم این است که این طرح تحولی در داروسازی ایجاد نمی‌کند ولی توجه داشته باشید بحران داروسازی کشور نه داروخانه‌ای زنجیره‌ای است (که اصلاً هیچ چیز در مورد آن وجود ندارد) نه داروخانه گیاهی – بلکه اقتصاد داروخانه است. امروز حدود ۵ هزار داروخانه داریم که اگر تعرفه خدمات فنی را نگیرند ورشکسته می‌شوند. باید به فکر حل این مسئله باشیم و در این راستا با هم همفکر و همراه باشیم.

موضوع دیگری که در جلسه مطرح شد قانون ۱۳۳۴ بود که معاون وزیر بهداشت در این رابطه اشاره کرد: قوانین دارو و غذا و تجهیزات پزشکی در ایران متاسفانه دقیق و مشخص نیست و به صورت کلی بیان شده که این باعث می‌شود هر فعالیتی که صورت می‌پذیرد قانونی باشد. در حالیکه در سایر کشورها یکی از دقیق‌ترین و مشخص‌ترین قوانین مربوط به حوزه غذا و دارو و تجهیزات پزشکی است. ما می‌‌باید امروز به دنبال ایجاد قوانین دقیق و شفاف در حوزه غذا و دارو باشیم. در دولت نهم که بنده رئیس سازمان غذا و دارو بودم با کمک دوستان طرحی را در این رابطه به مجلس فرستادیم که متاسفانه توسط دوستان پس از ما پیگیری نشد و مسکوت ماند. حال مجدداً طرحی را آمده کردیم که به مجلس در این خصوص ارایه دهیم که در یکی از بندهای آن تاسیس داروخانه تنها قائم به داروساز خواهد بود.

در رابطه با موضوع بازرسی از داروخانه‌ها و قاچاق نیز دیناروند عنوان کرد: متاسفانه در حوزه بازرسی بسیار مشکل داریم. امروز طرحی که به دنبال آن هستیم استفاده از IT در این حوزه است. طرح پرتال سازمان غذا و دارو می‌تواند در این حوزه بسیار به ما کمک کند و یک ابزار نظارتی قوی برای ما باشد.

سئوال دیگر در رابطه با تجویز داروهایی بود که از سوی برخی پزشکان صورت می‌پذیرد در حالیکه دارو اصلاً در بازار دارویی ایران وجود ندارد. در این رابطه دیناروند عنوان کرد در برنامه ششم توسعه آمده که پزشک حق تجویز داروهای خارج از فهرست دارویی ایران را ندارد و در صورت برنامه در مجلس تجویز توسط پزشک تخلف محسوب می‌شود.

دیناروند در ادامه صحبت‌های خود به جایگاه داروساز در جامعه و نظام سلامت اشاره کرد و گفت: متاسفانه امروز داروساز جایگاه حقیقی خود را در جامعه ندارد که یکی از علت‌های آن می‌تواند نوع آموزش در دانشگاه‌ها باشد. امروز در دانشگاه‌ها داروسازی که مهارت کافی را برای ارایه خدمت به مردم را داشته باشد پرورش پیدا نمی‌کند و دانشجو فقط حجم زیادی از اطلاعات را در دانشگاه فرا می‌گیرد که در موقعیت شغلی اش که داروخانه شایع ترین آن است برایش مفید و کارساز نیست و این باعث می‌شود که فکر کند ۶ سال از عمرش را اضافی در دانشگاه گذرانده است. ما می‌بایست در دانشگاه‌ها انسان‌هایی ماهر با اخلاق و مهارت حرفه‌ای تربیت کنیم تا بتوانیم در داروخانه‌ها بهتر به مراجعین خدمت دهیم. ارتقا جایگاه داروسازی در کشور عزم تمام افراد دخیل در داروسازی را می‌طلبد.