قانون کنگره آمریکا چه تاثیری بر برجام دارد؟

به گزارش پایگاه خبری شورا آنلاین حمید بعیدی‌نژاد، مدیرکل امور سیاسی و بین‌الملل وزارت امور خارجه صبح سه‌شنبه در نشست «ناگفته‌های برجام و رویکردهای پسابرجام» در مرکز دیپلماسی ایرانی در پاسخ به سوال ایسنا مبنی بر این که با توجه به برگزار شدن جلسه هیأت نظارت بر برجام بررسی‌ها در رابطه با محدودیت صدور ویزا در آمریکا و تحریم‌های اخیر آمریکا علیه ایران به کجا رسیده است؟ توضیح داد: محدودیت‌های صدور ویزا در آمریکا جزو نگرانی‌های ما بوده وهمچنان پرونده آن باز است و در صورتی که قانون کنگره آمریکا خللی در روابط اقتصادی ما ایجاد کند خلاف توافق انجام شده است.

بعیدی‌نژاد تأکید کرد: آقای کری به ما قول داده است که این قانون به گونه‌ای اجرایی ‌شود که در ازسرگیری تبادلات اقتصادی ایران خللی ایجاد نکند و در غیر این صورت ما نیز این موضوع را پیگیری خواهیم کرد.

مدیرکل امور سیاسی و بین‌الملل وزارت امور خارجه با بیان این که بحث ایجاد محدودیت در صدور ویزا از سوی آمریکا تنها مربوط به ایران نمی‌شود، خاطرنشان کرد: اروپای‌ها اولین جبهه مقابله با این قانون هستند و حتی سفیران اتحادیه اروپا در واشنگتن نیز به این قانون اعتراض کرده‌اند. در هر صورت اگر این قانون همان‌طور که کنگره تدوین کرده اجرا شود از نظر ما نقض برجام است.

مدیر کل اداره امور خلع سلاح با اشاره به سخت بودن روند مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ آن را در نوع خود کم‌نظیر دانست و تأکید کرد: من از سال ۱۳۶۸ تاکنون در زمینه خلع سلاح هسته‌ای فعال بودم و قطعاً بحث راستی‌آزمایی یکی از پیچیده‌ترین مذاکرات در جهان است و زمانی که وارد مباحث فنی می‌شویم مسائل کاملاً پیچیده می‌شود چرا که راستی‌آزمایی در این بخش‌ها کاملاً امنیتی بوده و هیچ دولتی نمی‌خواهد در این زمینه کشورهای مقابل را مطلع کند.

بعیدی‌نژاد مذاکرات هسته‌ای ایران با گروه ۱+۵ را بسیار پیچیده خواند و تأکید کرد: این مذاکرات برای آمریکایی‌ها نیز منحصر بفرد بود و آن‌ها مشابه چنین مذاکراتی با این حجم از جزییات را فقط با شوروی و فقط در زمینه خلع سلاح هسته‌ای داشتند.

وی با بیان این که از روز اول مذاکرات هدف ما اعلام تعهد ایران بر صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای و در عین حال لغو تحریم‌ها و محدودیت‌ها بود، افزود: دو سال و نیم گفت‌وگوهای طاقت‌فرسا برای تبیین راستی‌آزمایی ما و تعهد طرف‌های مقابل صورت گرفت و هیچ یک از دو طرف به نوشتن صرف تعهدها اکتفا نمی‌کردند.

مدیرکل امور سیاسی و بین‌الملل وزارت امور خارجه ادامه داد: ابتدا غربی‌ها به طور مشخص می‌گفتند فردو باید تعطیل شود و برنامه هسته‌ای فقط باید در نظنز انجام شود. هم‌چنین تولید پلوتونیوم در راکتور آب سنگین اراک برای آن‌ها توجیه‌پذیر نبود و غربی‌ها می‌گفتند ایران تاسیساتی ندارد که نیاز به سوخت هسته‌ای داشته باشد.

بعیدی‌نژاد در بخش از دیگری از سخنانش به بیان خاطراتی از زمان مذاکرات پرداخت و گفت: خانم شرمن تا همین ماه‌های اخیر در مذاکرات و در رابطه با تعداد سانتریفیوژها ۸ بار کلمه خیلی خیلی را تکرار کرده و می‌گفت سانتریفیوژها باید خیلی خیلی خیلی… کم‌تر از ظرفیت موجود باشد.

وی ادامه داد: ما پیش از برجام با ۹۲۰۰ سانتریفیوژ غنی‌سازی می‌کردیم اما هم‌چنان به ۱۰ هزار سانتریفیوژ گاز تزریق نشده بود و این در حالی است که دو گروه به تعداد ۲۰ هزار سانتریفیوژ ایران اشاره می‌کنند. یکی منتقدان داخلی هستند و دیگری گروه‌های مخالف برجام در آمریکا هستند.

بعیدی نژاد خاطرنشان کرد: مخالفان داخلی و مخالفان برجام در آمریکا ۵ هزار سانتریفیوژ را از ۲۰ هزار سانتریفیوژ در نظر می‌گیرند و این درحالی است که ۵ هزار سانتریفیوژ از ۹ هزار سانتریفیوژ فعال مانده است.

این عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان با تأکید بر این که فردو باز است و هم‌چنان به فعالیت‌های خود ادامه خواهد داد،‌ گفت: برای اولین‌بار در ایران با همکاری روس‌ها ایزوتوپ‌های پایدار در کشورمان تولید خواهد شد و آن‌ها در فردو برنامه مخصوصی برای تولید ایزوتوپ پایدار دارند.

بعیدی‌نژاد گفت: در فردو ۱۰۴۰سانتریفیوژ باقی مانده است که غنی‌سازی نمی‌کند ولی با این حال پذیرفتن همین موضوع از جمله مشکلات آمریکایی‌ها بود و ما این میزان از سانتریفیوژها را نگه داشتیم تا تضمینی برای تعهد آن‌ها به وعده‌های‌شان باشد.

او با اشاره به دستاوردهای ایران در مذاکرات هسته‌ای با گروه ۱+۵، گفت: علاوه بر باقی ماندن سانتریفیوژها نیروگاه تحقیقاتی اراک نیز برخلاف خواسته اولیه آن‌ها هم‌چنان آب سنگین باقی می‌ماند و تحقق این امر یکی از کارهای بسیار سخت ما در دوران مذاکرات بود.

مدیرکل امور سیاسی و بین‌الملل وزارت امور خارجه ادامه داد: در زمان مذاکرات غربی‌ها تمام دانشمندان خود را وارد مذاکره کرده بودند و با بسیج همه نیروهای خود سعی داشتند با ایران مقابله فنی کنند و به ایران القاء کنند که طرح ما برای ابقای آب سنگین اراک قابل اجرا نیست و می‌توان گفت یکی از شاهکارهای ایران در مذاکرات این بود که توانست با قدرتمندترین کشورهای جهان در قبول فن‌آوری هسته‌ای مبارزه کند.

بعیدی‌نژاد با تأکید بر این که در حال حاضر تعداد سانتریفیوژهای فعال از ۵۰۰ عدد درخواستی آمریکا به ۵۰۶۰ سانتریفیوژ رسیده است، گفت: همین موضوع باعث درگیری،‌ قهر و حتی تعطیلی جلسات مذاکره می‌شد ولی در نهایت ما توانستیم تعداد سانتریفیوژهای فعال را به ۵۰۶۰ سانتریفیوژ برسانیم.

وی ادامه داد:‌ یکی دیگر از دستاوردهای ما در مذاکرات این بود که تحریم‌های اقتصادی علیه ایران به طور کامل لغو شد و این در حالی است که آمریکایی‌ها با وضع تحریم‌های اقتصادی سنگین و همه جانبه به دنبال تغییر رژیم در ایران بودند.

مدیرکل سیاسی و بین‌الملل وزارت امور خارجه تحریم‌های آمریکا علیه ایران را بسیار پیچیده خواند و خاطرنشان کرد: حتی وقتی کنگره آمریکا می‌خواست تحریمی علیه کشور دیگری صادر کند اسم ایران را هم در ذیل این تحریم‌ها می‌آورد. هم‌چنین دولت و مجلس این کشور به طور جداگانه تحریم‌هایی علیه ایران وضع کردند و همین موضوع باعث پیچیده شدن تحریم‌ها علیه ایران شده است و امروز خودشان برای رفع تحریم‌ها گیج شده‌اند. البته مسوولان ایران نیز با بی‌اهمیت خواندن این تحریم‌ها هیچ تلاشی برای سر در آوردن تحریم‌ها نکرده بودند و ما در این زمینه ضعف زیادی داشتیم.

وی ادامه داد: همین ضعف و پیچیدگی باعث شد همکاران ما با مجاهدت‌های شبانه‌روزی تلاش کردند به سیستم حقوقی آمریکا تسلط یابند و در نتیجه در مذاکرات توانستیم به لغو تحریم‌ها دست یابیم.

بعیدی‌نژاد تأکید کرد: تعهدات ما در مذاکرات هسته‌ای با گروه ۱+۵ مشخص است و از آن جمله می‌توان به تعداد ۵۰۶۰ سانتریفیوژ فعال، تقویت و ارتقای راکتور آب سنگین اراک با همکاری ۱+۵ و با مدیریت ایران و ادامه فعالیت فردو و تولید ایزوتوپ‌های پایدار اشاره کرد.

مدیرکل امور سیاسی و بین‌الملل وزارت امور خارجه با انتقاد به تردید برخی نسبت به لغو تحریم‌ها به ویژه اتصال مجدد بانک‌های کشورمان به سوییفت و هم‌چنین اعتراض نسبت به خرید هواپیماهای جدید، گفت: لغو تحریم‌های هواپیمایی یکی از مهم‌ترین تعهدات آمریکایی‌ها بود که از ابتدای انقلاب وضع شده بود و ربطی هم به تحریم‌های هسته‌ای نداشت و خود آقای ظریف این موضوع را دنبال می‌کرد.

بعیدی‌نژاد تأکید کرد: باید توجه داشته باشیم که ایرانی‌ها سالانه ۵ میلیارد دلار خرج سفرهای هوایی و خرید بلیت از شرکت‌های خارجی می‌کنند. سالانه ۵ میلیارد دلار از جیب ملت ایران به جیب شرکت‌های خارجی می‌رود.

مدیرکل سیاسی و بین‌الملل وزارت امور خارجه با تأکید بر این که تمام محدودیت‌های سوییفت برای بانک‌های ایران لغو شده است، ‌افزود: سوییفت قبل از برجام با برخی بانک‌های ایران ارتباط داشت و اکنون بانک‌های تحت تحریم توانسته‌اند به سوییفت وصل شوند ولی باید توجه کنیم که برای پیوستن بانک‌های ایران به سوییفت از نظر نرم‌افزاری و سخت‌افزاری مواردی باید فراهم شود و بانک‌هایی که تاکنون به سوییفت متصل نشده‌اند این شرایط را نداشته‌اند ولی قول می‌دهم که طی چند روز آینده تمامی بانک‌ها به سوییفت متصل شوند چرا که بیش‌تر مراحل لازم را پیموده‌اند.

بعیدی‌نژاد از رسانه‌ها خواست تا در رابطه با اتصال بانک‌های ایران به سوییفت واقع‌نگر باشند و اگر مطلبلی را نمی‌دانند آن‌قدر تحقیق کنند تا اطلاع حاصل کنند.

وی خاطرنشان کرد: سوییفت علاوه بر سخت‌افزار نیاز به نرم‌افزارهای پشتیبانی دارد و باید این دو نیاز برآورده شوند. که این امر در رابطه با برخی بانک‌های ایران حتی قبل از برجام هم صورت گرفته بود.

این دیپلمات ارشد ایرانی با بیان این که سوییفت یک سرویس پیام‌رسانی است، افزود: وقتی این سرویس را در اختیار کاربران قرار می‌دهد که نیازهای نرم‌افزاری و سخت‌افزاری برآورده شده باشد.

بعیدی‌نژاد در پایان با تأکید بر این که افتخار ما این است که به مردم دروغ نگفتیم و نمی‌گوییم، خاطرنشان کرد: برخی در داخل کشور می‌گفتند ما اطلاع موثق داریم که پی‌ام‌دی بسته نمی‌شود و تحریم‌ها نیز لغو نمی‌شود ولی دیدیم که هم پی‌ام‌دی بسته و هم تحریم‌ها لغو شد. حال چند روز دیگر که همه بانک‌های کشورمان به سوییفت وصل شود آن‌ها چه خواهند گفت؟